Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych zawiesił postępowanie w sprawie zainicjowanej jedną ze skarg nadzwyczajnych Rzecznika Praw Obywatelskich (II NSNc 5/23).

W postanowieniu z 28 lutego 2024 r. wskazał, że zawiesza postępowanie z uwagi na konieczność przeprowadzenia zmian legislacyjnych usuwających wady procesowe określone w wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Chodzi o wyrok TSUE (Wielka Izba) z 21 grudnia 2023 r. (sprawa C-718), w którym Trybunał uznał przedstawione przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych pytania prejudycjalne za niedopuszczalne. Trybunał orzekł, że pytania zadane przez tę Izbę nie pochodzą od organu mającego status niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy.

Drugie z powołanych przez SN orzeczeń to wyrok pilotażowy ETPC ‎z 23 listopada 2023 r. w sprawie Wałęsa przeciwko Polsce (skarga 50849/21). Trybunał w Strasburgu orzekł, że Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, która rozpatrywała skargę nadzwyczajną w sprawie skarżącego, nie była "niezawisłym i bezstronnym sądem ustanowionym przez prawo" oraz wskazał na wady procedury skargi nadzwyczajnej.

Zawieszone postępowanie dotyczy skargi nadzwyczajnej skierowanej przez RPO do SN w marcu 2021 r. w sprawie konsumenckiej dotyczącej abuzywności klauzul umowy kredytu denominowanego do franka szwajcarskiego (CHF). W tej sprawie SN skierował do TSUE pytania prejudycjalne dotyczące dopuszczalności stosowania skargi nadzwyczajnej w świetle prawa do skutecznej ochrony prawnej w dziedzinach objętych prawem Unii. W międzyczasie konsumenci zawarli z bankiem ugodę i w związku z tym, na ich wniosek RPO w maju 2023 r. cofnął skargę nadzwyczajną. Sąd Najwyższy w czerwcu 2023 r. postanowił w sprawie przedstawić do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów SN zagadnienie prawne: „Czy cofnięcie skargi nadzwyczajnej podlega kontroli Sądu Najwyższego?” (sygn. akt I NZP 6/23), a teraz zawiesił postępowanie.

V.510.18.2019