Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rzecznik Praw Obywatelskich przypomina Ministerstwu Sprawiedliwości swoje postulaty dotyczące praw osób pozbawionych wolności w zakładach karnych i aresztach śledczych
• Postulaty te dotychczas nie zostały zrealizowane, dlatego RPO prosi o rozważenie nowelizacji odpowiednich rozporządzeń bądź zmiany praktyki stosowania prawa 
• AKTUALIZACJA 26.09.2024: Osadzonym udostępnia się, pod nadzorem Służby Więziennej, stanowiska komputerowe dla odczytu m.in. stron Biuletynu Informacji Publicznej, domeny gov.pl, wybranych stron internetowych instytucji odpowiedzialnych za ochronę praw człowieka czy zdalnego dostępu do akt postępowań przygotowawczych - stanowi zarządzenie Dyrektora Generalnego SW z 12 września 2024 r. 

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Wojciech Brzozowski przedstawia podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marii Ejchart wystąpienia z poprzednich lat z postulatami RPO, które odnosiły się do aktów wykonawczych wydanych przez Ministra Sprawiedliwości bądź niewłaściwej praktyki stosowania prawa przez Służbę Więzienną:

1. Obowiązek SW przyjmowania do jednostki penitencjarnej osób w ciężkim stanie zdrowia (IX.517.532.2019).
2. Zagadnienia związane z wykonywaniem tymczasowego aresztowania w odpowiednim podmiocie leczniczym (IX.517.777.2019).
3. Opieka nad skazanymi z niepełnosprawnością, sprawowana przez współwięźniów (IX.517.562.2022).
4. Leczenie więźniów chorych na WZW typu C w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności (IX.517.166.2023).
5. Brak dostępu więźniów do stron internetowych instytucji międzynarodowych, m.in. Unii Europejskiej, Rady Europy, ONZ (IX.517.1041.2020).
6. Realizacja prawa do obrony (IX.517.2656.2019).
7. Poszanowanie prawa do obrony w zakresie zasad korzystania z aparatu telefonicznego, uregulowanych w porządkach wewnętrznych jednostek penitencjarnych (IX.517.156.2023).
8. Ograniczenie prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego w związku z zasadami uregulowania w porządkach wewnętrznych jednostek penitencjarnych częstotliwości rozmów telefonicznych z rodziną i innymi podmiotami (IX.517.158.2023).
9. Pomoc udzielana osobom opuszczającym zakłady karne na podstawie raportu NIK (IX.517.2715.2019).
10. Zalecenia Zastępcy Dyrektora Generalnego Służby Więziennej sformułowane w piśmie z dnia 17.11.2016 r. (sygn. BO-073/92/16/2206-2), skierowanym do dyrektorów okręgowych Służby Więziennej - zasady konwojowania osadzonych w odzieży skarbowej oraz prewencyjnego stosowania kajdanek podczas każdego konwoju (IX.517.1042.2017).
11. Zasady wydawania skazanym kopii ocen okresowych (IX.517.1832.2017).
12. Udzielanie osadzonym przepustek losowych na podstawie art. 141a k.k.w., w związku z powtarzającymi się nieprawidłowościami, mimo przychylnego stanowiska Dyrektora Generalnego SW (IX.517.3125.2018).
13. Wydawanie posiłków przez otwory w drzwiach cel mieszkalnych (IX.517.2796.2016).
14. Nieprawidłowa praktyka w zakresie zakazu pozostawiania osadzonych samych w celach, podczas gdy współosadzeni biorą udział w innych aktywnościach (IX.517.141.2021).
15. Korzystanie przez skazanych z odzieży skarbowej w zakładach karnych typu półotwartego (IX.517.839.2022).
16. Opinia dotycząca opłaty ponoszonej przez osadzonych za korzystanie ze sprzętu elektrycznego (IX.022.23.2022).
17. Opinia dotycząca rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg i próśb osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych (IX.022.4.2022).

W załączeniu Wojciech Brzozowski przesyła Marii Ejchart kopie tych wystąpień, zwracając się o rozważenie możliwości podjęcia działań zmierzających do nowelizacji odpowiednich rozporządzeń bądź zmiany praktyki stosowania prawa.  

Odpowiedź płk. Andrzeja Pecki, dyrektora generalnego SW ws. dostępu osadzonych do stron internetowych wybranych organizacji

W nawiązaniu do dotychczasowej korespondencji prowadzonej w sprawie zapewnienia osobom pozbawionym wolności dostępu do stron internetowych wybranych organizacji oraz pisma z dnia 12 lipca 2024 r. o sygn. IX.517.1041.2020.AP uprzejmie informuję, że w dniu 12 września 2024 r. wydane zostało Zarządzenie Dyrektora Generalnego Służby Więziennej nr 60/24 w sprawie sposobów korzystania przez osoby pozbawione wolności z uprawnień realizowanych za pośrednictwem narzędzi teleinformatycznych, które wchodzi w życie z dniem 1 października 2024 r.

Rzeczone zarządzenie określa warunki i tryb korzystania przez osoby pozbawione wolności osadzone w zakładach karnych i aresztach śledczych z uprawnień, które dostępne są do realizacji za pośrednictwem narzędzi teleinformatycznych. Wedle wprowadzonych rozwiązań, osadzonym udostępnia się stanowiska komputerowe wyłącznie w celu realizacji następujących uprawnień:

1)    odczyt stron Biuletynu Informacji Publicznej, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2022 r. poz. 902);
2)    odczyt stron internetowych umieszczonych w domenie „gov.pl";
3)    odczyt wybranych stron internetowych instytucji odpowiedzialnych za ochronę praw człowieka;
4)    kontaktowanie się za pośrednictwem innych środków łączności, o których mowa w art. 105 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. z 2024 r. poz. 706);
5)    korzystanie z ogólnokrajowego systemu teleinformatycznego PROK-SYS przeznaczonego do digitalizacji akt postępowań przygotowawczych w sprawach karnych oraz do udostępniania zdigitalizowanych akt podmiotom uprawnionym.

W załączeniu przesyłam treść zarządzenia. Wskazany akt prawny zostanie również zamieszczony w dniu wejścia w życie w Biuletynie Informacji Publicznej Centralnego Zarządu Służby Więziennej.

ZARZĄDZENIE Nr GO/24 DYREKTORA GENERALNEGO SŁUŻBY WIĘZIENNEJ z dnia 12 września 2024 r. w sprawie sposobów korzystania przez osoby pozbawione wolności z uprawnień realizowanych za pośrednictwem narzędzi teleinformatycznych
Na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1683 i 1860 oraz z 2024 r. poz. 1222) zarządza się, co następuje:
§ 1. Zarządzenie określa warunki i tryb korzystania przez osoby pozbawione wolności osadzone w zakładach karnych i aresztach śledczych, zwane dalej „osadzonymi", z uprawnień, które dostępne są do realizacji za pośrednictwem narzędzi teleinformatycznych.
§ 2. 1. W celu realizacji uprawnień, o których mowa w ust. 1, osadzonym udostępnia się wydzielone stanowiska komputerowe w wyznaczonych miejscach zakładów karnych i aresztów śledczych.
2.    Dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego ustala:
1)    sposób realizacji przez funkcjonariuszy i pracowników podległej jednostki organizacyjnej czynności związanych z udostępnieniem osadzonym stanowisk komputerowych;
2)    zasady korzystania przez osadzonych z wyznaczonych stanowisk komputerowych, a w razie potrzeby także harmonogram i czas korzystania z tych stanowisk, które podaje się do wiadomości ogółu osadzonych.
§ 3. Osadzonym udostępnia się stanowiska komputerowe w celu realizacji niżej wymienionych uprawnień:
1)    odczyt stron Biuletynu Informacji Publicznej, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 902);
2)    odczyt informacji zawartych na stronach internetowych umieszczonych w domenie „gov.pl";
3)    odczyt informacji zawartych na stronach internetowych instytucji odpowiedzialnych za ochronę praw człowieka, których listę stanowi załącznik do niniejszego zarządzenia;
4)    kontaktowanie się za pośrednictwem innych środków łączności, o których mowa w art. 105 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 2024 r. poz. 706);
5)    korzystanie z ogólnokrajowego systemu teleinformatycznego PROK-SYS przeznaczonego do digitalizacji akt postępowań przygotowawczych w sprawach karnych oraz do udostępniania zdigitalizowanych akt podmiotom uprawnionym.
§ 4. Korzystanie z przysługujących osadzonym uprawnień nie może naruszać ustalonego w zakładzie karnym lub areszcie śledczym porządku.
§ 5. 1. Osadzonym zapewnia się możliwość korzystania z wyznaczonych stanowisk komputerowych, po uprzednim zgłoszeniu takiej potrzeby, w celu realizacji uprawnień określonych w niniejszym zarządzeniu, pod nadzorem funkcjonariuszy lub pracowników Służby Więziennej.
2.    Nadzór, o którym mowa w ust. 1, polega na zapewnieniu zgodnego z porządkiem prawnym i bezpieczeństwem korzystania przez osadzonego z wyznaczonego stanowiska komputerowego.
3.    Funkcjonariusz lub pracownik Służby Więziennej nadzorujący korzystanie przez osadzonego z przysługujących mu uprawnień, w przypadku stwierdzenia, iż osadzony wykorzystuje dostęp do stanowiska komputerowego w celu sprzecznym z zasadami określonymi w niniejszym zarządzeniu, niezwłocznie przerywa korzystanie przez niego z wyznaczonego stanowiska komputerowego.
§ 6. 1. Odczyt stron internetowych udostępnionych osadzonym polega na umożliwieniu im przeglądania tych stron i zapoznania się z ich treścią.
2. Nie zezwala się na logowanie, tworzenie profili, adresów, kont i innych sposobów nawiązywania komunikacji.
§ 7. Nie udostępnia się stron internetowych pozwalających na bezpośrednią komunikację w jakiejkolwiek formie, za wyjątkiem stron internetowych lub aplikacji niezbędnych do nawiązywania połączenia za pośrednictwem środków łączności, o których mowa w § 3 pkt 4.
§ 8. Traci moc zarządzenie nr 37/20 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 20 maja 2020 r. w sprawie udostępnienia osobom pozbawianym wolności Biuletynu Informacji Publicznej.
§ 9. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 października 2024 r.

IX.071.3.2023