Biuletyn Informacji Publicznej RPO

2 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych w 2007 roku, jako jeden z kilku oficjalnych dni ONZ poświęconych kwestiom zdrowotnym.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) około jedno na 100 dzieci jest w spektrum autyzmu, który stanowi zróżnicowaną grupę objawów związanych z rozwojem mózgu (ang. autism spectrum disorder, ASD). Autyzm to specyficzny sposób pracy układu nerwowego, w tym mózgu, będący przejawem neuroróżnorodności gatunku ludzkiego. To zjawisko o bardzo szerokim zakresie i wielu odcieniach, stanowiące wachlarz zróżnicowanych cech, zachowań i objawów. Przed diagnozą spektrum autyzmu młode osoby często otrzymują inne diagnozy psychiatryczne. Uzyskanie trafnej diagnozy może mieć ogromne znaczenie dla osoby w każdym wieku. Aktualnie odchodzimy od narracji o leczeniu osób w spektrum, a zamiast tego skupiamy się na akceptacji, wspieraniu i włączaniu osób neuroróżnorodnych, a także na upominaniu się o ich prawa.

Zdolności i potrzeby osób w spektrum autyzmu są różne i mogą ewoluować w czasie. Podczas gdy niektórzy mogą żyć samodzielnie, inni mogą wymagać wsparcia przez całe życie. Dlatego tak ważna jest potrzeba uwzględnienia złożoności, różnorodności i indywidualności osób w spektrum autyzmu.

Rzecznik Praw Obywatelskich w pełni popiera działania, które pomagają zwiększyć świadomość na temat tego ważnego tematu. Osoby w spektrum autyzmu mają prawo do równych szans i traktowania z szacunkiem i godnością. 

2 kwietnia odbywa się wiele akcji i inicjatyw, które mają na celu zwrócenie uwagi na ważne problemy, z jakimi borykają się osoby w spektrum autyzmu oraz ich rodziny, takie jak brak zrozumienia czy wykluczenie społeczne. 

Jedną z symbolicznych akcji tego dnia jest podświetlanie budynków na niebiesko i różowo, tak aby zwrócić uwagę społeczeństwa na tę ważną kwestię. Róż i niebieski mają pokazać, że autyzm nie ma płci, a w Światowym Dniu Świadomości Autyzmu wspieramy wszystkich jednakowo. 

Przez wiele lat istniało przekonanie, że autyzm występuje czterokrotnie częściej u płci męskiej. Jego źródłem są przyjęte kryteria diagnostyczne, które nie uwzględniają różnicy między dziewczynkami i chłopcami w spektrum. Najnowsze badania wskazują jednak, że autyzm w takim samym stopniu dotyka mężczyzn, jak i kobiet, a wiele osób w spektrum autyzmu, zwłaszcza dziewczynek i kobiet, pozostaje niezdiagnozowanych. 

2 kwietnia budynek Biura Rzecznika Praw Obywatelskich również zostanie podświetlony na kolor niebieski i różowy.

Warto jednak pamiętać, że równość i szacunek dla osób w spektrum autyzmu nie powinny być tylko jednodniową akcją, ale stałym celem naszej społeczności.

Dlatego też zachęcamy do dalszych działań, które pomogą osobom w spektrum autyzmu w pełnym wykorzystaniu ich potencjału i zapewnieniu im satysfakcjonującego udziału w życiu społecznym.