Biuletyn Informacji Publicznej RPO

23 września w Fabryce Aktywności Miejskiej w Łodzi odbyło się spotkanie samorzeczników i samorzeczniczek w spektrum autyzmu z przedstawicielami Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Spotkanie miało na celu poznanie potrzeb i barier, z jakimi uczniowie i uczennice w spektrum autyzmu spotykają się w szkole. Spotkanie odbyło się w trakcie trwającej do końca września kampanii  „Szkoła przyjazna dla autyzmu”, którą prowadzi szeroka koalicja społecznych organizacji. Kampania została objęta honorowym patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich.

- Od kilku już lat we wrześniu przypominamy, że my, młodzież w spektrum autyzmu, napotykamy na bariery w dostępie do edukacji, których nie widać na pierwszy rzut oka – powiedział szesnastoletni samorzecznik w spektrum autyzmu, Jan Gawroński, jeden z pomysłodawców kampanii, twórca Klubu Świadomej Młodzieży w Łodzi. A następnie przedstawił główne postulaty kampanii:

• STOP głośnym dzwonkom w szkołach!
• Psycholog dostępny w każdej szkole dla każdego ucznia/uczennicy.
• Pokoje wyciszeń dostępne dla każdego ucznia/uczennicy.
• Dostosowanie edukacji do potrzeb każdego ucznia/uczennicy – komfort psychiczny najważniejszy.
• Lekcje Różnorodności w każdej szkole.
• Zniesienie oceny z zachowania.

W trakcie spotkania uczniowie i uczennice w spektrum autyzmu podzielili się swoimi osobistymi historiami i doświadczeniami dotyczącymi edukacji. Wskazali m.in. na trudności w uzyskaniu odpowiedniego wsparcia, brak zrozumienia indywidualnych potrzeb czy bariery wynikające z postaw społecznych uczniów i nauczycieli. Samorzecznicy podkreślili, jak wielkie wsparcie dostają w Klubie Świadomej Młodzieży. – Jesteśmy jak rodzina, a poczucie wspólnoty i pasja wzmacnia nas i pozwala się rozwijać - zaznaczyli. 

Monika Wiszyńska-Rakowska z Zespołu ds. Równego Traktowania BRPO podkreśliła, że proces edukacji powinien skupiać się przede wszystkim na uczniu i przygotowaniu go do dalszego życia. Przy planowaniu działań na każdy rok szkolny należy uwzględnić również sytuacje nietypowe, jak okres edukacji zdalnej. Tylko wówczas każdy będzie mógł czuć się przygotowany na zmiany. Jednym z zadań Rzecznika Praw Obywatelskich jest prowadzenie badań z zakresu równego traktowania, które obejmują również trudności zgłaszane przez osoby z różnymi niepełnosprawnościami. Badania obejmują również dobre praktyki, które można promować jako wzór możliwych działań na przyszłość.

Sylwia Kowalska z Fundacji Autism Team podsumowała, że proces edukacji wymaga współpracy dyrektorów, nauczycieli, rodziców i samych uczniów. Każdy ma ważną rolę do odegrania w procesie edukacji, a rodzic powinien być traktowany jako ekspert od potrzeb ucznia.

Anna Duniewcz z Inicjatywy „Nasz Rzecznik” podziękowała samorzecznikom za zaangażowanie, osobiste wypowiedzi i zaprosiła do dalszej współpracy.

Lokalne spotkania samorzeczników i samorzeczniczek  w spektrum autyzmu organizuje Centrum Projektów Społecznych Biura Rzecznika Praw Obywatelskich we współpracy z partnerami społecznymi: Kluby Świadomej Młodzieży, Inicjatywa „Nasz Rzecznik”, Fundacja Autism Team, Inicjatywa obywatelska „Chcemy całego życia”, Fundacja AleKlasa, Fundacja Pro Aperte, Fundacja Artonomia, Fundacja Fiona.

Kolejne spotkania odbędą się w Kutnie, Kowalu, Chełmie, Poznaniu i Warszawie. Poruszone zostaną wówczas tematy dotyczące m.in: zatrudnienia i kompleksowego wsparcia osób dorosłych w spektrum autyzmu po zakończeniu edukacji. 

Spotkania organizowane są w ramach obchodów 10- lecia wdrażania w Polsce Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Stanowią realizację zapisów Art. 33 ust. 3 Konwencji -  zwracają uwagę na znaczenie mówienia przez osoby z niepełnosprawnościami własnym głosem o swoich sprawach, uczestniczenia w procesie podejmowania decyzji, które mają wpływ na ich życie.