Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rodzice dzieci martwo urodzonych, których  płci  nie da się określić, nie mogą otrzymać ani zasiłku pogrzebowego ani macierzyńskiego, ani też skorzystać ze skróconego okresu urlopu macierzyńskiego
• Mimo że w 2021 r. Senat przyjął projekt ustawy dotyczący tej sprawy, Sejm nadal go nie uchwalił
• Rzecznik Praw Obywatelskich prosi przewodniczących komisji sejmowych o informacje co do aktualnego stanu prac nad tym projektem
• AKTUALIZACJA:  Senacki projekt ustawy wymagałby zarówno pogłębionej analizy, szczególnie w zakresie możliwości budżetowych, jak i korelacji z nowo projektowanymi rozwiązaniami przewidzianymi w projektach dot. ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, nad którymi prace nie zostały jeszcze zakończone - informuje MRiPS

Od kilku lat RPO zajmuje się kwestią uregulowania świadczeń z zakresu zabezpieczenia społecznego (zasiłek pogrzebowy, zasiłek  macierzyński, urlop macierzyński) dla rodziców dzieci martwo urodzonych, których płci nie da się ustalić.

Pierwszy raz Rzecznik  pisał w tej sprawie jeszcze w 2015 r. do ówczesnego MRPiPS.  Ostatnie wystąpienie w tej sprawie Rzecznik skierował do Marszałka Senatu RP 16 grudnia 2019 r.

19 maja 2021 r. Rzecznik skierował zaś do Komisji Ustawodawczej Senatu podziękowania za przesłanie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z objęciem prawem do zasiłku pogrzebowego nowej grupy uprawnionych (druk senacki nr 380). Był on realizacją postulatów RPO dotyczących sytuacji rodziców, którzy nie mogą otrzymać ani zasiłku pogrzebowego ani macierzyńskiego, ani też skorzystać ze skróconego okresu urlopu macierzyńskiego w razie urodzenia martwego dziecka, którego płci nie da się ustalić - w zakresie przyznania zasiłku pogrzebowego,

Pomimo przekazania senackiego projektu ustawy do Sejmu regulacji tej wciąż nie uchwalono.

W interpelacji poselskiej z 2 stycznia 2023 r. (interpelacja nr 38127) do Prezesa Rady Ministrów poruszono kwestię braku takich świadczeń dla rodziców. Z odpowiedzi  Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wynika, że w resorcie nie są prowadzone prace legislacyjne w tym zakresie.

21 czerwca 2021 r. do Sejmu wpłynął senacki projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z objęciem prawem do zasiłku pogrzebowego nowej grupy uprawnionych (druk nr 1401). 14 lipca 2021 r. skierowano go do I czytania w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, a  13 października 2021 r. do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.

Marcin Wiącek prosi zatem przewodniczących obu komisji o informacje co do aktualnego stanu prac  nad projektem ustawy. W ocenie Rzecznika sprawa ma istotne znaczenie dla poprawienia sytuacji prawnej polskich rodzin i poszanowania ich słusznych praw. Pismo trafiło też do wiadomości marszałków Sejmu i Senatu.

Odpowiedź Stanisława Szweda, sekretarza stanu w MRiPS dla Przewodniczącego Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych Sejmu RP

Prezes Rady Ministrów Zarządzeniem nr 9 z dnia 5 lutego 2021 r. ustanowił Pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci, pana Wojciecha Labudę. Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów powołał specjalny zespół międzyresortowy, w skład którego weszli również przedstawiciele Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, który w ramach swoich prac poddał analizie kwestię pochówku dzieci marto urodzonych. Rozważana była również, związana z martwym urodzeniem, problematyka świadczeń z tego tytułu, w tym świadczeń rodzicielskich i pogrzebowych. Do chwili obecnej nie zostały jednak podjęte decyzje co do ewentualnej zmiany istniejącego stanu prawnego w tej materii.
Zważywszy na to uprzejmie informuję, że w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej nie są prowadzone prace legislacyjne w powyższym zakresie.

Zatem przedstawiony senacki projekt ustawy wymagałby zarówno pogłębionej analizy, szczególnie w zakresie możliwości budżetowych realizacji proponowanych zmian jak również jego korelacji z nowo projektowanymi rozwiązaniami przewidzianymi w projekcie ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych (UD278) oraz projekcie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o cmentarzach i chowaniu zmarłych (UD277) - prace nad którymi nie zostały jeszcze zakończone - dlatego na tym etapie przedstawienie do niego stanowiska Rady Ministrów byłoby przedwczesne.

VII.534.20.2015