Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Na nierówne traktowanie w kwestii prawa do zaopatrzenia emerytalnego skarżą się RPO funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej
• Chodzi o tych, którzy przed konsolidacją służb celno-skarbowych, byli zatrudnieni w Wywiadzie Skarbowym oraz w wydziałach realizacji urzędów kontroli skarbowej i MF
• Rzecznik Praw Obywatelskich występuje w ich sprawie do ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusza Kościńskiego

Wnioskodawcy przed przyjęciem do służby w SCS - jeszcze jako pracownicy Wywiadu Skarbowego lub wydziałów realizacyjnych UKS - realizowali czynności operacyjno-rozpoznawcze o charakterze informacyjno-wywiadowczym (współpraca z osobowymi źródłami informacji, technika i obserwacja, kontrola operacyjna, przesyłka niejawnie nadzorowana, informatyka śledcza, analiza kryminalna). Wykonywali też zadania o „policyjnym” charakterze (ochrona fizyczna inspektorów i pracowników kontroli skarbowej, zabezpieczanie konwojów, zatrzymania, doprowadzenia, przeszukania).

Po przyjęciu do SCS funkcjonariusze ci szkolili byłych funkcjonariuszy SC, z którymi obecnie pełnią służbę. Ze względu na wiek nie są oni jednak w stanie wypracować minimalnego świadczenia w systemie zaopatrzeniowym. Zasady przekazywania składek do systemu powszechnego nie obejmują chociażby udziału pracownika w Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK), co stawia ich w pozycji znacznie trudniejszej niż gdyby kontynuowali zatrudnienie w formie umowy o pracę.

W wyniku konsolidacji służb celno-skarbowych, a następnie korekty systemu zaopatrzeniowego, ta grupa funkcjonariuszy SCS (obejmująca mniej niż 500 osób) została potraktowana w sposób szczególnie dolegliwy albowiem właściwe każde rozwiązanie emerytalne jest dla nich niekorzystne.

Wydaje się, że ta grupa znajduje się w sytuacji nieporównywalnie gorszej od byłych funkcjonariuszy celnych, którym zaproponowano pełnienie służby w SCS. Wywołuje to wątpliwości z punktu widzenia zgodności przepisów „ustawy zaopatrzeniowej” z zasadą równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji).

RPO powołuje się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 3 marca 2015 r. (sygn. akt. K 39/13) oraz norm prawnych stanowiących jego wykonanie, w tym m.in. art. 13 ust. 1 pkt 1d ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Zasadnicze argumenty podnoszone przez wnioskodawców znalazły odzwierciedlenie w projekcie ustawy o zmianie ustawy i Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw (projekt z 5 października 2020 r.). Niestety, nie nadano mu oficjalnego biegu.

W ocenie zainteresowanych część rozwiązań prawnych zawartych w tym projekcie ma zostać wprowadzona w ramach tzw. „Polskiego Ładu”. Rozwiązania te nie dotyczą jednak postulatów tej grupy funkcjonariuszy SCS, co - w ich ocenie – oznacza, że prace nad projektem w tym zakresie ostatecznie porzucono.

RPO Marcin Wiącek pyta ministra, czy prowadzone są prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy oraz ewentualnie, jaki jest prognozowany harmonogram działań.

WZF.7060.91.2021