Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Jak odebrać przesyłkę poleconą, kiedy ma się kwarantannę?

Poczta Polska oferuje usługę “przechowania przesyłki”[1], umożliwiającą uzyskanie dodatkowego czasu na odbiór awizowanej przesyłki. Czas ten jest na tyle długi (14 dni licząc od dnia następnego po upływie terminu odbioru przesyłki), by umożliwić odbiór przesyłki po odbyciu przewidzianej przepisami kwarantanny trwającej 10 dni.

Usługa dedykowana jest do awizowanych przesyłek nierejestrowanych (np. listy zwykłe niemieszczące się do skrzynki) i przesyłek rejestrowanych (np.: listy polecone, paczki), z wyłączeniem paczek nadanych w specjalnych trybach (kpc, kpa etc.), produktów szybko psujących się i usług: Pocztex, Paczki+, PACZKI24, PACZKI48.

W celu skorzystania z usługi należy wypełnić i złożyć formularz żądania przechowania przesyłki. Sposoby złożenia takiego formularza najwygodniejsze w sytuacji osoby na kwarantannie to: wypełnienie formularza on-line (z pomocą osób trzecich, jeśli jest to możliwe) lub wydrukowanie formularza i przekazanie go listonoszowi.

Czy można odciąć gaz za zaległości mimo pandemii?

W tzw. „Tarczy antykryzysowej 4.0.” czyli ustawie z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. 2020 poz. 1086) wprowadzono m.in. zmiany w przepisach prawa energetycznego. Zmiany te są ujęte w art. 36 „Tarczy” i zgodnie z nimi art. 6g  ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 833 i 843) otrzymał brzmienie:

Art. 6g. 1. Przepisów art. 6a ust. 3 oraz art. 6b ust. 1 pkt 2 i ust. 2 i 3, w zakresie możliwości wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii, nie stosuje się do odbiorców paliw gazowych, energii lub ciepła w gospodarstwach domowych oraz podmiotów, dla których ustanowiono ograniczenia funkcjonowania lub czasowe ograniczenia zakresu działalności na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 46a i art. 46b pkt 1–6 i 8–12 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi  w ciągu 6 miesięcy od dnia ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

2. W przypadku gdy odbiorca lub podmiot, o którym mowa w ust. 1, otrzymał powiadomienie, o którym mowa w art. 6b ust. 3, przed dniem ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, termin określony w art. 6b ust. 3 przedłuża się o okres, o którym mowa w ust. 1.

Zgodnie z tym przepisem możliwość wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii nie miała zastosowania do  gospodarstw domowych w ciągu 6 miesięcy od dnia ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii (dla przypomnienia: dnia 13 marca 2020 r. - wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego, od dnia 20 marca 2020 r. - wprowadzenie stanu epidemii).

Podsumowując: na podstawie aktualnych przepisów, przedsiębiorstwo energetyczne, któremu odbiorca w gospodarstwie domowym zwleka z zapłatą za świadczone usługi lub za pobrane paliwo gazowe lub energię, powiadamia na piśmie tego odbiorcę o zamiarze wstrzymania dostarczania paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła, jeżeli odbiorca ten nie ureguluje zaległych i bieżących należności w okresie 14 dni od dnia otrzymania tego powiadomienia (art. 6b ust. 3 ustawy – Prawo energetyczne). Należy dodać, że przedsiębiorstwo energetyczne jest zobowiązane bezzwłocznie wznowić dostarczanie energii do odbiorcy jeżeli ustaną przyczyny, uzasadniające to wstrzymanie.

Czy należy wpuszczać komornika do domu w czasie pandemii?

Obecnie obowiązujące przepisy nie ograniczają sposobu oraz nie zmieniają zasad prowadzenia egzekucji sądowej przez komornika sądowego.

Prawo komornika do wejścia do mieszkania dłużnika reguluje art. 814 KPC[2]. Przepis ten przewiduje daleko idące uprawnienia przy wykonywaniu czynności przez komornika, w tym zarządzenie otwarcia mieszkania, przeszukanie dłużnika i (w szczególnych przypadkach) jego domowników. Należy pamiętać, że w razie oporu komornik może wezwać do pomocy funkcjonariuszy Policji[3], a także nałożyć grzywnę do wysokości tysiąca złotych[4]. Żadna ze zmian prawnych związanych z pandemią covid nie ograniczyła praw komorników w zakresie czynności terenowych w miejscu zamieszkania dłużnika.

W przypadku zachowania komornika naruszającego zasady kultury osobistej, np. poprzez niepokojenie osoby chorej w stopniu wykraczającym ponad cele egzekucji lub uporczywą odmowę zachowania podstawowego reżimu sanitarnego (dystans społeczny, noszenie maseczki), zasadne wydawałoby się zgłoszenie takich zachowań organom samorządu komorniczego jako naruszających zasady etyki[5], ewentualnie złożenie skargi na czynności komornika do właściwego Sądu Rejonowego.

Czy sądy mogłyby załatwiać sprawy dotyczące opieki nad dziećmi na jednej rozprawie (ze względu na epidemię)?

Na obecną chwilę (29.10.2020 r.) brak jest rozwiązań systemowych modyfikujących w sposób zasadniczy sposób działania, w tym prowadzenia i rozpoznawania spraw przez Sądy.

W ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w przepisach od art. 15zzs1 do art. 15zzs3 ustawodawca uregulował kwestię rozpoznawania spraw cywilnych na posiedzeniach niejawnych w czasie epidemii. W art. 15zzs4 powyżej przywołanej ustawy zaś ustawodawca przewidział i uregulował rozpoznanie skargi kasacyjnej przez Naczelny Sąd Administracyjny na posiedzeniu niejawnym.

Do powyższych przepisów swoje uwagi i zastrzeżenia zawarł Rzecznik Praw Obywatelskich w opinii adresowanej do Marszałka Senatu, z którym można się zapoznać pod adresem: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/koronawirus-i-tarcza-3-0-rpo-uwagi-dla-senatu

Prezesi sądów, którzy zarządzają organizacją i funkcjonowaniem danego sądu mogą w miarę możliwości technicznych umożliwić i zarządzić możliwość przyjmowania pism w określonych rodzajach  spraw drogą elektroniczną – z której to możliwości strona ma prawo skorzystać jeśli nie chce kierować pism listownie za pomocą tradycyjnej poczty.

Ponadto w każdym sądzie Prezes powinien zarządzić regulamin przyjmowania interesariuszy, dostępny dla każdego, w którym przewiduje się postępowanie i zachowanie klientów na terenie sądów np. dezynfekcję rąk, zakrywanie ust i nosa, kolejność stawiania się, organizacja ruchu na terenie sądu i przed nim.

Z praktyki funkcjonowania Sądów stwierdzić należy, że ograniczony jest wstęp do sądów. Obecnie wstęp mają jedynie strony oraz osoby wezwane np. świadkowie lub biegli.  Każdemu wchodzącemu do budynku Sądu mierzona jest temperatura. Obowiązuje nakaz zakrywania ust i nosa i to zarówno w pomieszczeniach wspólnych w budynkach sądów, ale także na salach rozpraw. Ponadto wstęp do budynków sądów możliwy jest najczęściej na kilkanaście minut przed godziną rozpoczęcia sprawy.

Dodać należy, że zmodyfikowane zostały zasady działania biur obsługi interesantów, biur podawczych i czytelni akt – o szczegółach najlepiej dowiadywać się na stronie internetowych sądu, do którego musimy się udać.