Czy Polak wracający na studia do kraju musi być poddany kwarantannie, w przeciwieństwie do cudzoziemca? - pytania na infolinię RPO 800-676-676
Studentka skarży się na straż graniczną i sanepidu, że wjeżdżając do Polski nie może być zwolniona z kwarantanny, gdyż jest obywatelką RP, a bo zdaniem tych instytucji prawo pozwala zwolnić z kwarantanny jedynie studiujących w Polsce cudzoziemców. Pani uważa, że to nie wynika wprost z przepisów rozporządzenia.
Przepis ustanawiający wyjątki od kwarantanny po przekroczeniu granicy RP środkami transportu zbiorowego zwalnia z tego obowiązku „studentów, uczestników studiów podyplomowych, kształcenia specjalistycznego i innych form kształcenia, a także doktorantów kształcących się w Rzeczypospolitej Polskiej” (§3 ust. 2 pkt 8).
Przepisy nie wymagają zatem spełnienia dodatkowego kryterium, polegającego na byciu cudzoziemcem. Zasadne wydaje się uznanie, że odmienne stanowisko organów administracji w tej sprawie wynikało zatem nie z chęci stosowania litery przepisu, a osiągnięcia jego domniemanego celu.
W polskiej doktrynie prawa administracyjnego powszechnie przyjmuje się zasadę pierwszeństwa tzw. wykładni literalnej, czyli dosłownego rozumienia przepisów. Potwierdza to m.in. orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ponadto, jak stanowi kodeks postępowania administracyjnego, wątpliwości dotyczące interpretacji prawa organ powinien co do zasady rozstrzygać na korzyść strony. Również wyrażona w art. 7 Konstytucji zasada praworządności pozwala przyjąć, że organy administracji nie powinny stosować wykładni rozszerzającej, tym samym „tworząc” dodatkowe obostrzenia w drodze interpretacji przepisu.
Podstawa prawna:
- §3 ust. 2 pkt 8 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 2316 z późn. zm.).
- Wyrok NSA z 3.02.2016 r., I OSK 2564/15
- Art. 7a Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 256 z późn. zm.).
- Art. 7 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).