Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rzecznik Praw Obywatelskich występuje do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie odmowy prawa do emerytury policyjnej b. funkcjonariuszom Służby Celnej
• Chodzi o funkcjonariuszy mianowanych po 14 września 1999 r. z 15-letnim stażem, którzy zostali zwolnieni ze służby albo których stosunek służbowy przekształcono lub wygasł w okresie od 15 września 2014 r. do 2 marca 2015 r. 
• RPO zwraca się o zbadanie zagadnienia i - ewentualnie - podjęcie działań legislacyjnych zmierzających do objęcia ich zaopatrzeniem emerytalnym służb mundurowych

Do RPO zwróciła się grupa byłych funkcjonariuszy Służby Celnej w sprawie pozbawienia ich możliwości uzyskania praw do świadczeń emerytalno-rentowych przewidzianych na podstawie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Do końca 2017 r. nie istniały przepisy prawa, które przewidywałyby uzyskanie policyjnych uprawnień emerytalnych dla funkcjonariuszy Służby Celnej i Służby Celno-Skarbowej. Możliwość taka pojawiła się od 1 stycznia 2018 r., wraz z wejściem w życie nowelizacji ustawy zaopatrzeniowej funkcjonariuszy służb mundurowych. 

10 czerwca 2022 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, ABW, AW, SKW,SWW, CBA, SG , SM, SOP, PSP, SC-S i SW oraz ich rodzin. Kolejny raz znowelizowała ona art. 12 ustawy zaopatrzeniowej. 

Po tych zmianach, zgodnie z ustawą zaopatrzeniową, warunkiem nabycia prawa do emerytury policyjnej przez każdego funkcjonariusza Służby Celnej, który został mianowany do Służby Celnej po 14 września 1999 r. jest posiadanie co najmniej 15 lat służby. Zatem, każdy funkcjonariusz Służby Celnej spełniający te warunki nabywa prawo do przyznania emerytury policyjnej. 

Jednakże Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA zajął odmienne stanowisko. Zdaniem ZER, funkcjonariusz taki nabywa prawo do emerytury policyjnej dopiero wtedy, gdy został zwolniony ze służby albo jego stosunek służbowy został przekształcony lub wygasł po 2 marca 2015 r. ZER uzależnił zatem nabycie prawa do emerytury policyjnej od daty, w której nastąpiło zwolnienie ze służby, przekształcenie albo wygaśnięcie stosunku służbowego.

W ocenie byłych funkcjonariuszy nie znajduje racjonalnego uzasadnienia podzielenie funkcjonariuszy na takich, których stosunek służbowy ustał po 2 marca 2015 r. oraz takich, których  ustał przed 3 marca 2015 r. oraz zróżnicowania ich sytuacji prawnej w ten sposób, że pierwszym po 15. latach służby prawo do emerytury policyjnej przysługuje, zaś drugim, którzy również osiągnęli ten sam staż służby 15 lat prawo to nie przysługuje - stanowi to naruszenie konstytucyjnej zasady równości i konstytucyjnego zakazu dyskryminacji.

Rzecznik zwraca  się do MSWiA o zbadanie zagadnienia i -ewentualnie - podjęcie działań legislacyjnych zmierzających do objęcia tych osób zaopatrzeniem emerytalnym służb mundurowych.

WZF.7060.17.2023