Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Zwolnienia powinny być wypracowane w atmosferze dialogu władz uczeni ze wszystkimi zainteresowanymi środowiskami oraz mieć merytoryczny oraz przejrzysty charakter
• Jest to tym bardziej zasadne wobec zarzutów, że naruszają one zasady równego traktowania i dotyczą tylko osób krytycznie nastawionych wobec władz Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie i związku zawodowego NSZZ „Solidarność”
• Żadna umowa nie została wypowiedziana z wyłącznej przyczyny osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego i nabycia prawa do emerytury - odpowiada rektor uczelni 

Do Rzecznika Praw Obywatelskich dotarły niepokojące sygnały o planowanych na uczelni zwolnieniach, obejmujących w szczególności pracowników naukowych zatrudnionych na umowach o pracę na czas określony oraz ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie praw emerytalnych. Uzasadnieniem ma być trudna sytuacja finansowa uczelni.

Zwolnienia dotkną m.in. ośmioro profesorów Instytutu Filozofii i Socjologii. Pracę w Instytucje mają stracić m.in. dyrektor Instytutu prof. dr hab. Janusz Majcherek, filozof nauki i naukoznawca prof. dr hab. Wojciech Sady, prof. Janusz Krupiński, profesor Akademii Sztuk Pięknych dr hab. Antoni Szwed.

W świetle utrwalonego orzecznictwa, w tym Sądu Najwyższego, osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (uchwała SN w składzie 7 sędziów z 21 stycznia 2009 r., II PZP 13/08, OSNP 2009/19-20/248).

W ocenie Rzecznika decyzje podejmowane w tym obszarze - mające przecież bezpośredni związek z jakością działalności badawczej i dydaktycznej prowadzonej przez uczelnię - powinny zostać wypracowane w atmosferze dialogu władz uczeni ze wszystkimi zainteresowanymi środowiskami oraz mieć merytoryczny oraz przejrzysty charakter. Jest to tym bardziej zasadne wobec zarzutów, że zwolnienia naruszają zasady równego traktowania i dotyczą tylko osób krytycznie nastawionych wobec władz uczelni i uczelnianego związku zawodowego „Solidarność”.

Zastępca RPO Stanisław Trociuk poprosił o stanowisko rektora Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie prof. dr hab. Piotra Borka.

Odpowiedź rektora (aktualizacja 15 czerwca 2021 r.)

Uprzejmie informuję, iż żadna z umów o pracę zawarta z pracownikami Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, nie została wypowiedziana z wyłącznej przyczyny osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego i nabycia prawa do emerytury.

Wypowiedzenia w skali całej uczelni, mają charakter jednostkowy, a każde wypowiedzenie zostało indywidualnie i wszechstronnie rozważone z uwzględnieniem całokształtu sytuacji, tak dotyczącej konkretnego nauczyciela akademickiego, jak też sytuacji i potrzeb danego Instytutu i całej Uczelni.

Wypowiedzenia zostały dokonane z zachowaniem dyspozycji art. 123 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz z zachowaniem wszelkich uprawnień wynikających z Kodeksu pracy. W każdym przypadku, kiedy wypowiedzenia są dokonywane z przyczyn niedotyczących pracowników, pracownicy otrzymują lub otrzymają, w terminie prawem przewidzianym, odprawy pieniężne zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Tak więc każdy ze wskazanych nauczycieli akademickich otrzyma od pracodawcy:

1. wynagrodzenie za czas trwania umowy o pracę tj. we wskazanych przypadkach, do dnia 30 września 2021 r.,

2. odprawę pieniężną w wysokości przewidzianej przepisami prawa, we wskazanych przypadkach są to dodatkowe trzy miesięczne wynagrodzenie (wyliczone zgodnie z dyspozycją ww. ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników),

3. a także odprawę emerytalną zgodnie z Kodeksem pracy,

Biorąc pod uwagę powyższe, a także fakt, iż pracownicy ci nabywają prawo do emerytury, należy uznać, iż ich sytuacja jest w pełni zabezpieczona, a pracodawca przestrzega wszystkich wymagań prawem przewidzianych. Należy także podkreślić, iż każdemu pracownikowi przysługuje odwołanie do Sądu Pracy.

(całość odpowiedzi rektora w załączniku poniżej)

III.7040.66.2021