Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Zastępczyni RPO Sylwia Spurek oraz naczelniczka Wydziału Prawa Antydyskryminacyjnego w Biurze RPO Anna Mazurczak rozmawiały z przedstawicielkami i przedstawicielami organizacji pozarządowych o przemocy wobec kobiet. Inicjatorami spotkania byli członkowie Stowarzyszenia Głosy przeciw Przemocy.

Zastępczyni RPO przedstawiła najważniejsze sprawy dotyczące przemocy wobec kobiet, którymi Rzecznik Praw Obywatelskich zajmował się w ciągu ostatniego roku. – Przedmiotem naszego niepokoju była Konwencja stambulska, zarówno w zakresie jej wdrażania, jak i pojawiających się w przestrzeni publicznej zapowiedzi jej wypowiedzenia – wskazywała Sylwia Spurek.

Zwracała też uwagę na kwestie dotyczące funkcjonowania gminnych programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz procedury Niebieskiej karty. Zauważyła, że z informacji docierających do RPO wynika, że przepisy nakazujące sprawcy przemocy opuszczenie lokalu, w którym mieszka razem z ofiarą, są nieskuteczne. Powinno to nastąpić w ciągu 30 dni, jednak zdarza się, że trwa to nawet kilka miesięcy.

Wiele wątpliwości budzi także procedura przesłuchiwania ofiary zgwałcenia. Takie przesłuchanie powinno się odbyć tylko raz, a za jego przeprowadzenie odpowiada sąd. Jednak bardzo często od samego przestępstwa do chwili przesłuchania upływają nawet trzy miesiące. Ministerstwo Sprawiedliwości w odpowiedzi na pismo Rzecznika przyznało, że dostrzega ten problem i pracuje nad zmianami w tym zakresie.

Anna Mazurczak wskazała, że kwestią, na którą Rzecznik już od dawna zwracał uwagę, jest przemoc wobec kobiet starszych i z niepełnosprawnościami. W 2012 roku Biuro RPO wydało raport na ten temat. – Niestety, od tego czasu niewiele się zmieniło – przyznała prawniczka. Zwróciła też uwagę na problem przemocy domowej w rodzinach funkcjonariuszy służb mundurowych. Rzecznik skierował w tej sprawie wystąpienia do szefów służb.

Przedstawicielki i przedstawiciele organizacji mówili o najważniejszych problemach, z którymi spotykają się na co dzień w swojej działalności. Wśród nich wymieniali m.in. sprawy dotyczące funkcjonowania zespołów interdyscyplinarnych, działania telefonu dla ofiar przemocy „Niebieska Linia”, zbyt niskie wyroki dla sprawców przemocy seksualnej, w szczególności dla sprawców gwałtów zbiorowych, ale także niedostosowanie gabinetów ginekologicznych do potrzeb kobiet z niepełnosprawnościami czy przemoc wobec migrantek przebywających w Polsce.

Uczestnicy spotkania podkreślali również, że bardzo ważna jest edukacja antydyskryminacyjna, która powinna być prowadzona już od najmłodszych lat. Przedstawiciele Stowarzyszenia Głosy przeciw Przemocy wskazywali, że zajęcia dotyczące profilaktyki przemocy ze względu na płećpowinny być kierowane przede wszystkim do chłopców.

 – Chodzi o to, by pokazać im, że to nie jest tylko tzw. „kobiecy problem”, że to dotyczy także ich samych. By pokazywać, że należy reagować na przejawy przemocy – zaznaczał organizator spotkania.

Zastępczyni RPO zachęcała przedstawicielki i przedstawicieli organizacji pozarządowych do zaangażowania w tegoroczną edycję kampanii „16 Dni Przeciwko Przemocy ze względu na Płeć”, która odbędzie się na przełomie listopada i grudnia.

W spotkaniu wzięły udział przedstawicielki i przedstawiciele Amnesty International, Feminoteki, Centrum Praw Kobiet, Fundacji Trans-fuzja, Stowarzyszenia Inicjatyw Kobiecych, Fundacji Ster, Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie ”Niebieska Linia”, Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, Fundacji Edukabe, Stowarzyszenia Mężczyźni Przeciw Przemocy, Kampanii Przeciw Homofobii, Fundacji Inna Przestrzeń, Stowarzyszenia Obrony Przed Przemocą „Victoria”.