Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik przypomniał, że w dniach pomiędzy 25 listopada (Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy Wobec Kobiet) a 10 grudnia (Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka) trwa międzynarodowa kampania 16 Dni Działań Przeciwko Przemocy Ze Względu Na Płeć. Wybór tych dat to symboliczne podkreślenie faktu, że prawa kobiet są prawami człowieka. W nawiązaniu do tych wydarzeń Rzecznik przekazał Ministrowi dodatkowe uwagi w sprawie wyników konkursu na powierzenie realizacji zadań ze środków Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

W motywie 17 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2012 r. ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw, zwraca się uwagę, że kobiety będące ofiarami przemocy ze względu na płeć, a także ich dzieci, są wyjątkowo narażone na przemoc. Osoby te wymagają szczególnego wsparcia i adekwatnej ochrony m.in. ze względu na wysokie ryzyko wtórnej wiktymizacji, zastraszania i odwetu ze strony sprawców.

Inny zapis tej dyrektywy zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia ukierunkowanego i zintegrowanego wsparcia dla ofiar o szczególnych potrzebach, takich jak ofiary przemocy seksualnej, ofiary przemocy ze względu na płeć i ofiary przemocy w bliskich związkach.

Motyw 18 dyrektywy wskazuje zaś, że ofiarami przemocy w bliskich związkach są w przeważającej mierze kobiety. Rzecznik wskazał, że Polska, będąc członkiem Unii Europejskiej, zobowiązana jest do podejmowania środków niwelujących nierówność płci, jak również do podejmowania działań w przypadku dyskryminacji ze względu na płeć w poszczególnych obszarach. Dodatkowo ratyfikowana przez Polskę Konwencja Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzona w Stambule dnia 11 maja 2011 r. zobowiązuje strony do uwzględniania perspektywy płci w toku jej wdrażania.

Dodatkowo wątpliwości Rzecznika wzbudziła treść§5 pkt 3 Ogłoszenia w sprawie przeprowadzenia IX otwartego konkursu ofert na powierzenie realizacji zadań ze środków Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej dla jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych i niedziałających w celu osiągnięcia zysku, w tym stowarzyszeń, fundacji, organizacji i instytucji na rok 2016, w którym mowa o przypadkach udzielania pomocy w miejscu przebywania pokrzywdzonego przestępstwem. Termin „w szczególnie uzasadnionym wypadku”, zawarty w wyżej wymienionym paragrafie, w ocenie Rzecznika, wydaje się być niedostatecznie doprecyzowany.

Rzecznik zwrócił się do Ministra o przedstawienie stanowiska oraz o poinformowanie o przyjętej interpretacji terminu „w szczególnie uzasadnionym wypadku”, o którym mowa powyżej.