Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Decyzję o odmowie przyznania ochrony międzynarodowej (statusu uchodźcy i ochrony uzupełniającej) podjęła Rada ds. Uchodźców
• WSA w Warszawie oddalił skargę na tę decyzję
• Jednak NSA wyrokiem z dnia 18 grudnia 2019 r. (sygn. akt II OSK 2219/19) uwzględnił skargę kasacyjną Rzecznika Praw Obywatelskich i  uchylił wyrok WSA

Decyzja Rady ds. Uchodźców oparta została na materiale niejawnym, przedstawionym przez ABW. W postępowaniu przed sądem I instancji Rzecznik przedstawił swoje zastrzeżenia do tego materiału. WSA argumenty Rzecznika zignorował.

Uchylając ten wyrok i przekazując sprawę sądowi I instancji do ponownego rozpoznania NSA stwierdził, że wojewódzki sąd administracyjny powinien był odnieść się do zarzutów Rzecznika, także odnoszących się do materiałów niejawnych, zwłaszcza w kontekście zarzutu niedopełnienia przez Radę obowiązku wyczerpującego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy.

Już wcześniej w orzecznictwie NSA pojawił się pogląd, że w przypadku, gdy strona postępowania o przyznanie ochrony międzynarodowej nie ma dostępu do zebranych w jej sprawie materiałów niejawnych, to sąd administracyjny jest gwarantem jej prawa do obrony. Gwarancję taką sąd administracyjny ma zapewnić poprzez aktywne badanie, także z urzędu, wszelkich okoliczności sprawy, w tym także ustaleń faktycznych i dokonanej przez organy oceny materiału dowodowego objętego klauzula niejawności (por wyrok NSA z 23 listopada 2018 r., sygn. akt II OSK 1710/18). W ocenie Rzecznika, którą podzielił NSA, w sprawie obywatela Rosji WSA w Warszawie takich gwarancji nie stworzył.

XI.543.10.2018