Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Rzecznik Praw Obywatelskich występuje do Ministra Finansów w sprawie dopuszczalności możliwości rozpoznania wniosku podatnika o umorzenie zaległości podatkowej po jej zapłacie przez podatnika lub jej wyegzekwowaniu

RPO zwraca uwagę na wciąż nierozwiązany problem umarzania jako bezprzedmiotowych postępowań, zainicjowanych przez podatników o ulgę w spłacie zobowiązania podatkowego, gdy już po wszczęciu postępowania nastąpi uiszczenie zaległości lub jej wyegzekwowanie.

Według wytycznych MF, jeżeli zaległość wygasła na skutek zapłaty lub przymusowego wyegzekwowania, zastosowanie ulgi w jej spłacie przez umorzenie jest niemożliwe. W konsekwencji postępowanie powinno być umorzone. Zdaniem resortu, gdy dojdzie do zapłaty podatku, nie można już mówić o zaległości i nie można jej umorzyć, gdyż wówczas dochodziłoby do dwukrotnego zakończenia tego samego stosunku prawnopodatkowego. To samo odnosi się  ściągnięcia zaległości w drodze egzekucji.

W ocenie RPO taka interpretacja jest niekorzystna dla podatników. Powoduje, że udzielenie ulgi w spłacie zobowiązania podatkowego wobec dobrowolnej zapłaty lub przymusowego wyegzekwowania, już po złożeniu wniosku ulgowego, staje się instytucją pozorną. Obie te okoliczności nie powinny być podstawą decyzji o bezprzedmiotowości tzw. postępowania ulgowego. 

Tymczasem MF zaleca śledzenie orzecznictwa sądów w ceIu ewentualnego skorygowania przyjętego trybu postępowania w sprawach umorzeniowych.

Marcin Wiącek pyta ministra Andrzeja Domańskiego, czy rozważa zmianę dotychczasowego stanowiska oraz czy analizowana jest możliwość ewentualnych zmian legislacyjnych, które wprost dopuszczałyby możliwość rozpoznania wniosku umorzeniowego podatnika po zapłacie lub wyegzekwowaniu zaległości podatkowej.

V.511.423.2025