Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Jakie są wyniki kontroli Rzecznika Praw Pacjenta w podlaskich szpitalach, które miały odmówić przeprowadzenia legalnej aborcji
• Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek pisze w tej sprawie do rzecznika praw pacjenta Bartłomieja Chmielowca

Na podstawie doniesień medialnych RPO powziął wiadomość o odmowie wykonania - mimo ustawowych przesłanek - legalnego zabiegu przerywania ciąży w kilku szpitalach w woj. podlaskim.

Jak wynika z informacji prasowych, pacjentka z niepełnosprawnością intelektualną miała zostać wykorzystana seksualnie przez swojego wujka, w wyniku czego zaszła w ciążę. Sprawa została zgłoszona organom ścigania, a pacjentka uzyskała zaświadczenie prokuratora o zaistnieniu przesłanki warunkującej dopuszczalność aborcji, o której stanowi art. 4a ust. 1 pkt 3 ustawy z 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.

Pacjentka wraz ze swoją krewną podjęła próbę skorzystania z zabiegu w szpitalach zlokalizowanych w pobliżu ich miejsca zamieszkania. Miało do tego nie dojść z uwagi na powołanie się przez lekarzy na klauzulę sumienia. W wyniku pomocy organizacji pozarządowej, kobieta dokonała zabiegu w jednym z warszawskich szpitali.

W związku z tą sytuacją RPO zwrócił się do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia o wskazanie, czy w jego ocenie zachodzą podstawy do przeprowadzenia kontroli realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie ginekologii i położnictwa przez świadczeniodawców z województwa podlaskiego. RPO wystąpił także do Ministra Zdrowia o stanowisko i wskazanie, czy dostrzega potrzebę podjęcia działań legislacyjnych w celu wprowadzenia zmian co do zasad informowania pacjentek o możliwości uzyskania przez nie świadczeń zdrowotnych, których im odmówiono z uwagi na powołanie się lekarza/lekarzy na klauzulę sumienia.

W przestrzeni publicznej pojawiły się również informacje, jakoby pracownicy służby zdrowia potraktowali pacjentkę w sposób upokarzający.

Mając na uwadze fakt, że upublicznione okoliczności sprawy mogą wskazywać na możliwość naruszenia praw pacjenta - tj. prawa do świadczeń zdrowotnych (art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzecznika Praw Pacjenta, a także prawa do poszanowania godności (art. 20 ust. 1 u.p.p.) -  RPO prosi o informacje o wynikach kontroli prowadzonej przez RPP w podlaskich szpitalach.

VII.5001.1.2023