Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Biustonosze czy figi damskie dostają tylko kobiety studiujące w akademiach i uczelniach wojskowej i szkołach podoficerskich
• Pozostałym żołnierzom zawodowym -  mężczyznom, i kobietom - przysługuje bielizna letnia oraz zimowa bez zróżnicowania płci
• Rzecznik Praw Obywatelskich pyta Ministra Obrony Narodowej, czy dostrzega potrzebę dostosowania tej bielizny do różnic wynikających z płci żołnierzy

W rozporządzeniu MON z 21 kwietnia 2022 r.  określającym normy bielizny osobistej dla żołnierzy zawodowych uwzględniono elementy kobiecej garderoby. Znalazły się tam: biustonosz (3 sztuki na rok), figi damskie (12 sztuk na 2 lata) oraz kostium kąpielowy  (sztuka na 2 lata). 

Przysługują one jednak wyłącznie kobietom studiującym  w akademiach, uczelniach wojskowej i szkołach podoficerskich. Pozostałym żołnierzom zawodowym (mężczyznom, i kobietom) przysługuje bielizna letnia oraz zimowa. 

Z ustaleń RPO wynika, że co do zasady w skład bielizny letniej lub zimowej wchodzą: koszulka, spodenki/kalesony, co z kolei może oznaczać, że bielizna nie jest dostosowana do płci żołnierzy. Naturalnie nie zawsze są one wydawane, bo przysługują za nie równoważniki  pieniężne. Takie rozwiązanie może być nawet korzystniejsze dla  zainteresowanych, gdyż mogą wtedy dobrać elementy bielizny do własnej budowy.

Z analizy przepisów regulujących należności mundurowe poszczególnych służb wynika, że tylko Służba Ochrony Państwa oraz Służba Celno-Skarbowa uwzględniły taką należność dla kobiet i mężczyzn. W obu przypadkach należność ta może być, lub odpowiednio - jest realizowana w formie równoważnika pieniężnego.

W Służbie Ochrony Państwa funkcjonariuszki dostają: spódnicę (lub spodnie damskie) do mundurów, czółenka zamiast półbutów, kozaki damskie zamiast trzewików zimowych, rajstopy letnie zamiast skarpet letnich koloru czarnego, rajstopy zimowe zamiast skarpet zimowych koloru czarnego. Ponadto funkcjonariuszkom wydaje się: biustonosz (2 sztuki na  rok) i figi (2 sztuki  na rok).

W Służbie Celno-Skarbowej w wykazie składników umundurowania, za które przysługuje równoważnik pieniężny zostały wymienione (nie podlegają wydaniu w naturze): podkoszulek letni, podkoszulek zimowy, figi dla funkcjonariuszki, biustonosz, rajstopy dla  kobiety w kolorze beżowym, slipy dla funkcjonariusza, kalesony dla funkcjonariusza mężczyzny, skarpety w kolorze czarnym.

RPO Marcin Wiącek pyta zatem ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka, czy dostrzega potrzebę dostosowania bielizny zimowej i letniej do różnic wynikających z płci żołnierzy zawodowych i niezawodowych. Prosi też o informację, jakimi kryteriami kierowano się, przyznając bieliznę z uwzględnieniem płci wyłącznie żołnierzom - studentom uczelni, akademii i szkół wojskowych.

WZF.7043.15.2023