Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Karta Praw Osób Doświadczających Bezdomności może przyczynić się do systemowego rozwiązania tego problemu 
• To dokument, w którym władze miejskie zobowiązują się do przestrzegania podstawowych praw osób dotkniętych kryzysem bezdomności
• Rzecznik Praw Obywatelskich ponownie dopomina się u prezydenta m. st. Warszawy o przyjęcie takiej Karty przez władze samorządowe

Osoby w kryzysie bezdomności to jedna z najsłabszych grup, stygmatyzowana przez swój status.  Bezdomność nie musi być stanem trwałym, ale do tego osoby w takim kryzysie potrzebują naszej pomocy. Najważniejszym prawem takiej osoby  jest prawo do wyjścia z bezdomności. Taki jest główny zapis projektu Karty, przygotowanej przez europejskie organizacje pozarządowe zajmujące się rozwiązywaniem problemu bezdomności - Housing Rights Watch i European Federation of National Organisations Working with the Homeless. 

Z jej postanowień wynika m.in., że podstawowym zobowiązaniem władz miasta powinno być zapewnienie takiego wsparcia danej osobie, aby mogła wyjść z bezdomności oraz by miała prawo do schronienia. Równie ważne jest także, aby nie była w żadnych sytuacjach poniżana czy dyskryminowana i miała równy dostęp do usług publicznych.

Karta funkcjonuje już w niektórych europejskich miastach.

Argumenty przemawiające za zasadnością przyjęcia takiego dokumentu przez władze Warszawy RPO porusza w korespondencji z władzami miasta od 2019 r. Poparcie dla idei Karty wyrażają organizacje pozarządowe, pomagające na co dzień osobom w kryzysie bezdomności, w tym zwłaszcza w stolicy. Również działająca przy RPO Komisja Ekspertów ds. Przeciwdziałania Bezdomności jednoznacznie popiera starania o przyjęcie Karty w jak największej liczbie polskich miast.

W odpowiedzi na ostatnie pismo RPO z 24 października 2019 r. ówczesny wiceprezydent Paweł Rabiej informował, że w pełni podtrzymuje deklarację dotyczącą przygotowań do wprowadzenia  Karty Praw Osób w Kryzysie Bezdomności. Idea karty została przedstawiona Komisji Dialogu Społecznego ds. Bezdomności, powołana została grupa robocza, która podjęła nad nią prace. Odbyły się trzy spotkania, ustalono harmonogram kolejnych spotkań konsultacyjnych, jednak z powodu pandemii w okresie marzec-czerwiec 2020 r. prace zostały wstrzymane. 

Od lipca 2020 r. grupa robocza podjęła działania w sprawie Karty. Po zakończeniu procesu konsultacji, ostateczny kształt projektu Warszawskiej Karty Praw Osób w Kryzysie Bezdomności miał zostać przedłożony pod obrady Rady m.st. Warszawy.

Z informacji na stronie internetowej Urzędu wynika, że w planach Miasta było podjęcie uchwały w tej sprawie w I kwartale 2022 r. Niestety, miasto nadal nie podjęło żadnej decyzji.

Dlatego też RPO Marcin Wiącek pyta Rafała Trzaskowskiego, czy konsultacje w sprawie Karty zostały zakończone i jakie jest ostatecznie stanowisko prezydenta i Rady m.st. Warszawy.

IV.402.1.2019