Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Opublikowany został Dziennik Ustaw ze zmianami Kodeksu postepowania cywilnego zmieniający art 485 § 3 KPC
• Poprzednie brzmienie przepisu ten pozwalało bankom na dochodzenie roszczeń w trybie nakazowym na podstawie wyciągów z ksiąg bankowych

Gdy bank przedstawił wyciąg z ksiąg bankowych (podpisany przez upoważnione osoby i opatrzony pieczęcią) oraz dowód doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty, sąd mógł wydać nakaz zapłaty.

Obywatele w licznych skargach kierowanych do Biura RPO wskazują, że możliwość uzyskania nakazu zapłaty na podstawie art. 485 § 3 kpc jest wyrazem nadmiernego uprzywilejowania banków i jest to w istocie substytut bankowego tytułu egzekucyjnego. Pojawiły się postulaty, aby przepis wyeliminować z obowiązującego porządku prawnego. RPO skierował w tej sprawie wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości (V.510.5.2017).

Ostatecznie przepisy zostały zmienione.

Według przepisów przejściowych w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji:

1. przyjmuje się, że nie ma podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym,
2. nieprawomocny nakaz zapłaty sąd z urzędu uchyla w całości postanowieniem, po czym rozpoznaje sprawę w dalszym ciągu z pominięciem przepisów o postępowaniu nakazowym,
3. nieprawomocny wyrok, mocą którego choćby w części utrzymano w mocy nakaz zapłaty, jak również ten nakaz zapłaty w części, która podlegała rozpoznaniu, sąd pierwszej instancji z urzędu uchyla w całości postanowieniem, po czym rozpoznaje sprawę ponownie z pominięciem przepisów o postępowaniu nakazowym,
4. nieprawomocny wyrok, mocą którego choćby w części utrzymano w mocy nakaz zapłaty, a od którego wniesiono apelację, jak również ten nakaz zapłaty w części, która podlegała rozpoznaniu, sąd odwoławczy z urzędu uchyla w całości postanowieniem, po czym przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania z pominięciem przepisów o postępowaniu nakazowym – przy czym do czasu zakończenia postępowania w pierwszej instancji sprawę rozpoznaje się według przepisów, w brzmieniu dotychczasowym, z tym że postanowienia, o których mowa w pkt 2–4, mogą zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.