Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Wojciech Brzozowski przedstawił uwagi do projektu nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie realizacji działań funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz wzoru protokołu kontroli osobistej, kontroli pobieżnej oraz ze sprawdzania pojazdów lub ich ładunku (nr RD233) (szczegółowe uwagi w załączniku)

Funkcjonariusze Służby Więziennej odmawiają osobom odwiedzającym więźniów wydania kopii protokołu kontroli osobistej, bo po nowelizacji przepisów prawo nie przewiduje wprost takiego obowiązku. Tymczasem informacje z protokołu mogą być podstawą zażalenia do sądu na sposób czynności kontrolnych. W ocenie RPO państwo ma obowiązek zapewnienia gwarancji kontroli legalności działania organów władzy publicznej, zwłaszcza gdy ingerują dotkliwie w podstawowe prawa i wolności człowieka.

ZRPO Wojciech Brzozowski przedstawił MS szczegółowe uwagi do resortowego projektu zmian przepisów. Kontrola osobista jest środkiem inwazyjnym i potencjalnie poniżającym, dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby była jak najmniej dotkliwa dla osób kontrolowanych.  

Obowiązujące przepisy oraz proponowany wzór protokołu nie zapewniają wystarczających mechanizmów skutecznej oceny kontroli. Brakuje narzędzi pozwalających na właściwą analizę podstaw jej podjęcia oraz metodologii postępowania. ZRPO postuluje wiec dodanie pewnych elementów, które znajdują się już w protokołach kontroli osobistych prowadzonych przez funkcjonariuszy innych służb. 

ZRPO zwraca uwagę na rozwiązania zwiększające transparentność procedury kontrolnej, chroniące interesy obu stron oraz umożliwiające weryfikację przebiegu kontroli w razie wątpliwości lub skarg. Są to kwestie istotne z punktu widzenia skutecznej prewencji tortur i innych form okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania oraz karania.

KMPT.022.1.2025