Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Dziś strażak, który zmarł po wypadku podczas ćwiczeń, nie ma uroczystego pogrzebu, a rodzinie nie zwraca się jego kosztów
• Rzecznik Praw Obywatelskich zabiega o  likwidację luki w przepisach ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, według której koszty pogrzebu pokrywa PSP, jeżeli śmierć strażaka nastąpiła „na skutek wypadku pozostającego w związku z udziałem w akcji ratowniczej" 
• Tymczasem w innych formacjach mundurowych obligatoryjne pokrycie kosztów pogrzebu dotyczy także ćwiczeń
• AKTUALIZACJA 22.05.2023: MSWiA informuje, że kwestie te zostaną poddane analizie przy okazji najbliższych prac nad nowelizacją ustawy o Państwowej Straży Pożarnej
• AKTUALIZACJA: 24.10.2024: RPO zwraca się w tej sprawie do obecnego szefa MSWiA Tomasza Siemoniaka 

RPO Marcin Wiącek prosi ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Kamińskiego o podjęcie odpowiednich legislacyjnych.

Na tle indywidualnej sprawy badanej przez RPO ujawnił się problem art. 103 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej  dotyczący pokrywania kosztów pogrzebu strażaka zmarłego wskutek wypadku w czasie pełnienia służby ze środków jednostki organizacyjnej PSP. 

Rzecznik występował do Komendanta Głównego PSP i Pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów ds.  reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci. 

Z odpowiedzi KG PSP wynikało, że dostrzeżono potrzebę wprowadzenia regulacji prawnych zaproponowanych przez RPO. KS PSP zwróciła się do Departamentu Porządku Publicznego MSWiA, koordynującego prace nad projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych, wskazując na konieczność zmiany w ustawie o PSP. 

Propozycja nie została jednak uwzględniona w ustawie z 14 sierpnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw. 

W związku z tym w KG PSP rozpoczęto prace nad zmianą ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, w celu nadania nowego brzmienia art. 103, uwzględniającego postulat siostry tragicznie zmarłego strażaka w związku z wykonywaniem służby w Komendzie Powiatowej PSP w Kętrzynie.

W wyniku kolejnego wystąpienia RPO w sprawie 20 października 2022 r. KG PSP poinformował, że prace koncepcyjne realizowane są odrębnie pod kierunkiem Pełnomocnika PRM ds. reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci. Podczas wideokonferencji z 11 października  2022 r. poruszony ten problem. Zdaniem KG PSP trwają prace w celu uzgodnienia z MSWiA propozycji  odpowiednich przepisów.

Kolejna odpowiedź KG PSP spowodowała, że RPO zwróciłem się do Pełnomocnika PRM ds. reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci. Z odpowiedzi z 15 lutego 2023 wynika, że zgadza się on z koniecznością wprowadzenia zmiany.  Zespół doradczy pełnomocnika zaproponował ujednolicenie przesłanki śmierci jako „mającej związek ze służbą lub na skutek wypadku pozostającego w związku ze służbą”, a także możliwość pokrywania kosztów w przypadku zgonu „wskutek choroby pozostającej w związku ze służbą". 

Niestety z uwagi na brak decyzji kluczowego interesariusza - Ministra Rodziny i Polityki Społecznej - w zakresie rozpoczęcia właściwych prac legislacyjnych, dalsze działania zawieszono. Nie stoi to jednak na przeszkodzie prowadzeniu prac legislacyjnych przez poszczególnych ministrów w zakresie właściwych im ustaw. Dlatego oczekiwane zmiany mogą być wprowadzone przez MSWiA w ustawie o PSP.

WZF.7044.1.2019