Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Od 20 czerwca 2023 r. Rzecznik Praw Obywatelskich nie otrzymuje informacji o wypadkach nadzwyczajnych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych - choć jest to wiedza niezbędna do realizacji jego ustawowych zadań
• Marcin Wiącek zwraca się do minister edukacji Barbary Nowackiej o ustalenie przyczyn tego stanu rzeczy i podjęcie działań, aby informacje te były ponownie przekazywane Rzecznikowi
• AKTUALIZACJA 20.02.2025: Po uzyskaniu dodatkowych wyjaśnień z Ministerstwa Sprawiedliwości Marcin Wiącek ponownie zwraca uwagę Ministra Edukacji na nierozwiązany problem przekazywania RPO informacji dotyczących zdarzeń nadzwyczajnych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych
• AKTUALIZACJA 23.10.2025: Zastępca RPO Wojciech Brzozowski ponownie występuje do MEN o zapewnienie, aby oczekiwane informacje były systematycznie przekazywane RPO  

System informowania RPO o wypadkach nadzwyczajnych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych wdrożono w 2009 r. Kuratorzy oświaty systematycznie przesyłali do BRPO informacje na ten temat.

Sytuacja zmieniła się po wejściu w życie rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z 11 sierpnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w młodzieżowym ośrodku wychowawczym. W miejsce trybu, w którym kuratorzy oświaty przekazują Rzecznikowi informacje o wystąpieniu zdarzeń nadzwyczajnych, wprowadzono procedurę przekazywania RPO przez Ośrodek Rozwoju Edukacji informacji o wystąpieniu określonego w § 6 rozporządzenia wydarzenia nadzwyczajnego, za pośrednictwem ePUAP, bezpośrednio po  zawiadomienia od dyrektora MOW.

Ten stan rzeczy funkcjonował do 20 czerwca 2023 r., kiedy  ostatni raz Ośrodek Rozwoju Edukacji przekazał informację dotyczącą zdarzeń nadzwyczajnych w MOW.

Trzykrotnie - pismami z 5 września 2023 r., z 23 listopada 2023 r. oraz 17 stycznia 2024 r. - zwracano się do Dyrektora Ośrodka Rozwoju Edukacji o wyjaśnienie przyczyn zaprzestania przekazywania do BRPO tej informacji. Pisma te pozostały bez żadnej odpowiedzi.

8 maja 2024 r. zastępca RPO Wojciech Brzozowski zwrócił się do sekretarz stanu w MEN Katarzyny Lubnauer, przedstawiając problem. Niestety również i to pismo pozostało bez odpowiedzi.  RPO nadal nie są przekazywane przedmiotowe informacje. A jest to wiedza niezbędna do realizacji ustawowych zadań Rzecznika.

Marcin Wiącek zwraca się do Pani Minister o ustalenie przyczyn tego stanu rzeczy i podjęcie działań, by informacje te były ponownie przekazywane Rzecznikowi.

Ponowne wystąpienie do Ministra Edukacji

W tej samej sprawie Rzecznik korespondował z Ministerstwem Sprawiedliwości prosząc, aby informacje o zdarzeniach nadzwyczajnych, do jakich doszło w MOW, były systematycznie przekazywane RPO, analogicznie jak ma to miejsce w przypadku wykazu zdarzeń przesyłanych z Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji MS w sprawie zdarzeń w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich i okręgowych ośrodkach wychowawczych.

Resort poinformował jednak, że Ministerstwo Sprawiedliwości nie jest administratorem tego sytemu i tym samym nie jest uprawnione do przekazywania zawartych w nim danych innym podmiotom. W chwili obecnej prowadzone są rozmowy pomiędzy Ministerstwem Sprawiedliwości a Ministerstwem Edukacji Narodowej w celu zawarcia porozumienia, dotyczącego zasad korzystania z systemu przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

Wobec tego Rzecznik ponownie zwraca się do Ministra Edukacji o niezwłoczne podjęcie działań, by oczekiwane informacje były ponownie systematycznie przekazywane RPO.

Kolejne pismo do MEN

ZRPO Wojciech Brzozowski zwracał się już o poinformowanie, jakie przyjęto zasady udostępniania Rzecznikowi zestawień zdarzeń nadzwyczajnych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, oraz spowodowanie, by zadanie to było realizowane w sposób stały i systematyczny. 

Niestety, mimo upływu czasu, do BRPO nie wpłynęła odpowiedź. Rzecznik wciąż nie otrzymuje bieżących informacji nt. zdarzeń nadzwyczajnych w MOW.

ZRPO zwraca się więc do wiceminister edukacji narodowej Pauliny Piechny-Więckiewicz o odpowiedź i niezwłoczne podjęcie działań, aby oczekiwane informacje były ponownie systematycznie przekazywane Rzecznikowi. 

IX.550.1.2023, IX.550.5.2025