Dostępność komunikatów kryzysowych dla osób Głuchych. ZRPO Valeri Vachev pisze do TVP. Odpowiedź
- Z wniosków kierowanych do RPO wynika że w TVP nie jest w pełni realizowany obowiązek zapewnienia dostępności komunikatów ws. powodzi i innych klęsk żywiołowych. Chodzi o brak napisów czy tłumaczenia na polski język migowy.
- Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Valeri Vachev pyta dyrektora generalnego TVP S.A. w likwidacji Tomasza Syguta o działania podjęte lub zaplanowane w celu zapewnienia dostępności tych komunikatów
- AKTUALIZACJA 2.01.2025: Przykładamy ogromną wagę do dostępności naszych audycji dla osób z niepełnosprawnością narządu słuchu. Staramy się przestrzegać wytycznych w zakresie transkrypcji i tłumaczenia emitowanych programów - głosi odpowiedź.
Stowarzyszenie Polski Instytut Spraw Głuchych skierowało do Dyrektora Telewizyjnej Agencji Informacyjnej TVP oraz Dyrektora Biura Spraw Korporacyjnych TVP apel o zapewnienie pełnej dostępności dla osób głuchych i niedosłyszących wszelkich komunikatów rządowych, samorządowych i służb ratunkowych związanych z sytuacją powodziową oraz innych klęsk żywiołowych.
Podkreślono w nim konieczność opatrywania komunikatów dotyczących sytuacji kryzysowych tłumaczeniem na język migowy oraz napisami, jako udogodnieniami skierowanymi dla różnych grup odbiorców.
W tym kontekście RPO przypomina sytuację z pandemii COVID-19. Jak wskazywał Rzecznik m.in. w wystąpieniu z 23 listopada 2020 r., informacje o zagrożeniach z rtv nie zawsze były w pełni dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Grupą szczególnie zagrożoną brakiem dostępu do zrozumiałej informacji były także osoby Głuche. Informacji często nie tłumaczono na polski język migowy i nie opatrywano napisami. Gdy tłumaczenie było, to wizerunek tłumacza był zbyt mały lub zasłaniany np. tzw. paskami informacyjnymi.
Rzecznik wskazywał też na potrzebę wdrożenia obowiązków w zakresie dostępności audiowizualnych usług medialnych w sytuacjach nadzwyczajnych. Zgodnie z art. 7 ust. 5 dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych, informacje o charakterze nadzwyczajnym, w tym publiczne komunikaty i ogłoszenia w sytuacji klęski żywiołowej, podawane do wiadomości publicznej za pomocą audiowizualnych usług medialnych mają być przekazywane w sposób dostępny dla osób z niepełnosprawnościami.
Przepis ten implementowano dodaniem ust. 1a do art. 18a ustawy o radiofonii i telewizji. Stanowi on, że nadawcy programów telewizyjnych są obowiązani do zapewnienia, aby informacje o charakterze nadzwyczajnym, w tym publiczne komunikaty i ogłoszenia w sytuacji klęski żywiołowej, były rozpowszechniane wraz z udogodnieniami dla osób z niepełnosprawnościami, chyba że ich rozpowszechnienie wraz z tymi udogodnieniami było niemożliwe.
Jak wynika z wniosków kierowanych do RPO, obowiązek zapewnienia dostępności komunikatów nie jest w pełni realizowany poprzez brak napisów lub tłumaczeniem na PJM.
ZRPO prosi o poinformowanie, jakie działania podjęto lub zaplanowano w celu zapewnienia dostępności komunikatów rządowych, samorządowych i służb ratunkowych związanych z sytuacją powodziową oraz innych klęsk żywiołowych, biorąc pod uwagę komunikat Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 19 września 2024 r.
Odpowiedź Tomasza Syguta, dyrektora generalnego TVP S.A. w likwidacji
W odpowiedzi na Pana pismo nr XI.815.46.2024.DB dotyczące apelu o zapewnienie pełnej dostępności dla osób głuchych i niedosłyszących wszelkich komunikatów rządowych, samorządowych i służb ratunkowych związanych z sytuacją powodziową oraz innych klęsk żywiołowych w sprawie ułatwień dla osób głuchych i z niedosłuchem w programach TVP INFO informujemy, że przykładamy ogromną wagę do dostępności naszych audycji dla osób z niepełnosprawnością narządu słuchu. Staramy się przestrzegać wytycznych w zakresie transkrypcji i tłumaczenia emitowanych programów. Zgodnie z rozporządzeniem KRRiT z 13 kwietnia 2022r., w 2024r. dla TVP INFO udział udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami w kwartalnym czasie nadawania programu, z wyłączeniem reklam i telesprzedaży, wynosi co najmniej 25% napisów dla niesłyszących lub tłumaczenia na język migowy.
Informujemy również, że TVP INFO będzie kontynuowało rozszerzanie swojej oferty w oparciu o kryteria dostępności uwzględniając możliwości techniczne, przepisy prawa oraz potrzeby widzów głuchych i z niedosłuchem.
Z zadowoleniem również przyjmujemy fakt, że coraz częściej na wystąpieniach publicznych ważnych dla społeczeństwa pojawiają się tłumacze języka migowego. TVP INFO zwraca uwagę na odpowiednią ekspozycję tłumacza w takim przypadku. TVP INFO na bieżąco kontaktuje się z ekspertami w omawianej dziedzinie oraz śledzi dyskusje toczące się w środowisku osób głuchych i z niedosłuchem, wyciągając wnioski by poprawić inkluzywność swojej oferty.
XI.815.46.2024