Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Z wniosków kierowanych do RPO wynika że w TVP nie jest w pełni realizowany obowiązek zapewnienia dostępności komunikatów ws. powodzi i innych klęsk żywiołowych. Chodzi o brak napisów czy tłumaczenia na polski język migowy. 
• Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Valeri Vachev pyta dyrektora generalnego TVP S.A. w likwidacji Tomasza Syguta o działania podjęte lub zaplanowane w celu zapewnienia dostępności tych komunikatów 

Stowarzyszenie Polski Instytut Spraw Głuchych skierowało do Dyrektora Telewizyjnej Agencji Informacyjnej TVP oraz Dyrektora Biura Spraw Korporacyjnych TVP apel o zapewnienie pełnej dostępności dla osób głuchych i niedosłyszących wszelkich komunikatów rządowych, samorządowych i służb ratunkowych związanych z sytuacją powodziową oraz innych klęsk żywiołowych. 

Podkreślono w nim konieczność opatrywania komunikatów dotyczących sytuacji kryzysowych tłumaczeniem na język migowy oraz napisami, jako udogodnieniami skierowanymi dla różnych grup odbiorców.

W tym kontekście RPO przypomina sytuację z pandemii COVID-19. Jak wskazywał Rzecznik m.in. w wystąpieniu z 23 listopada 2020 r., informacje o zagrożeniach z rtv nie zawsze były w pełni dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Grupą szczególnie zagrożoną brakiem dostępu do zrozumiałej informacji były także  osoby Głuche. Informacji często nie tłumaczono na polski język migowy i nie opatrywano napisami. Gdy tłumaczenie było, to wizerunek tłumacza był zbyt mały lub zasłaniany np. tzw. paskami informacyjnymi.

Rzecznik wskazywał też na potrzebę wdrożenia obowiązków w zakresie dostępności audiowizualnych usług medialnych w sytuacjach nadzwyczajnych. Zgodnie z art. 7 ust. 5 dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych, informacje o charakterze nadzwyczajnym, w tym publiczne komunikaty i ogłoszenia w sytuacji klęski żywiołowej, podawane do wiadomości publicznej za pomocą audiowizualnych usług medialnych mają być przekazywane w sposób dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. 

Przepis ten implementowano dodaniem ust. 1a do art. 18a ustawy o radiofonii i telewizji. Stanowi on, że nadawcy programów telewizyjnych są obowiązani do zapewnienia, aby informacje o charakterze nadzwyczajnym, w tym publiczne komunikaty i ogłoszenia w sytuacji klęski żywiołowej, były rozpowszechniane wraz z udogodnieniami dla osób z niepełnosprawnościami, chyba że ich rozpowszechnienie wraz z tymi udogodnieniami było niemożliwe. 

Jak wynika z wniosków kierowanych do RPO, obowiązek zapewnienia dostępności komunikatów nie jest w pełni realizowany poprzez brak napisów lub tłumaczeniem na PJM.

ZRPO prosi o poinformowanie, jakie działania podjęto lub zaplanowano w celu zapewnienia dostępności komunikatów rządowych, samorządowych i służb ratunkowych związanych z sytuacją powodziową oraz innych klęsk żywiołowych, biorąc pod uwagę komunikat Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 19 września 2024 r.

XI.815.46.2024