Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Nadal powszechnym problemem jest nieprzestrzeganie przepisów o dostępności lokali obwodowych komisji wyborczych dla wyborców z niepełnosprawnościami
• W styczniu 2025 r. RPO wystąpił do ponad 80 samorządów o dostosowanie tych lokali przed wyborami Prezydenta RP
• W jednej z odpowiedzi, nadesłanej przez Urząd Miejskie we Wrocławiu, opisano działania, które można uznać za wzorcowe
• Przeprowadzono badanie ankietowe w zakresie posiadanego wyposażenia, stanu technicznego nieruchomości oraz otoczenia, w których planowane jest przeprowadzenie głosowania w przyszłych wyborach powszechnych
• Po zebraniu odpowiedzi wskazano placówki do przeprowadzenia w nich wizji lokalnych
• W ramach planowanych prac zostanie wykonane oznakowanie kontrastowe schodów do budynku i wewnątrz budynku oraz oznakowanie drzwi i przegród szklanych

Wymogi dostępności określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 29 lipca 2011 r. w sprawie lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych. Jak jednak wynika z kontroli lokali wyborczych, przeprowadzonej przez pracowników Biura RPO i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, nadal powszechnie występuje problem z przestrzeganiem tych przepisów.  

Kontrola wykazała, że tylko w 14% sprawdzonych miejsc nie wykryto żadnego naruszenia przepisów rozporządzenia MI. Dlatego 20 stycznia 2025 r. zastępca RPO Stanisław Trociuk wystąpił do ponad 80 samorządów o dostosowanie lokali przed wyborami Prezydenta RP.

Odpowiedź Włodzimierza Patalasa, sekretarza Miasta Wrocławia

Już w IV kwartale 2024 r. podjęto uzgodnienia z kierownictwem placówek miejskich w zakresie zwiększenia stopnia dostępności dla osób z niepełnosprawnościami siedzib, w których zlokalizowane są obwodowe komisje wyborcze.

W listopadzie 2024 r. Departament Różnorodności Społecznej Urzędu przeprowadził  badanie ankietowe, w zakresie posiadanego wyposażenia, stanu technicznego nieruchomości oraz otoczenia, w których planowane jest przeprowadzenie głosowania. Po zebraniu wszystkich odpowiedzi i ich zestawieniu, a także posiłkując się wykazem z korespondencji RPO, wskazano placówki do przeprowadzenia w nich wizji lokalnych.

Skontrolowano  łącznie 35 lokalizacji. Były to placówki oświatowe, centra aktywności lokalnej, siedziby rad osiedli. 

Głównym celem działań było sprawdzenie, czy placówki - które we wcześniejszych wyborach funkcjonowały jako dostępne dla osób z niepełnosprawnościami - w nadchodzących wyborach Prezydenta RP będą spełniały wymagania określone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 29 lipca 2011 r. w sprawie lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych. 

Wyniki kontroli wskazują, że w placówkach występują różne uchybienia, których zniwelowanie będzie miało różny wymiar: od drobnych prac modernizacyjnych i technicznych, po konieczność przeprowadzenia gruntownego remontu, czy przebudowy.

13 lutego 2025 r. odbyło się spotkanie ws. dostępności placówek edukacyjnych z udziałem Dyrektora Departamentu Edukacji, Dyrektora Departamentu Różnorodności Społecznej, Dyrektora Biura ds. Równego Traktowania oraz Koordynatora ds. dostępności w Urzędzie Miejskim Wrocławia. Przedmiotem spotkania było wyznaczenie
kierunków i etapów rozpoczęcia działań w zakresie poprawy dostępności. Dyrektor Departamentu Edukacji pisemnie poinformuje kierownictwo placówek oświatowych o pracach, jakie powinny być wykonane w zarządzanych siedzibach, aby zwiększyć dostępność i bezpieczeństwo dzieci przebywających w nich na co dzień, a w trakcie wyborów i głosujących. Prace będą wykonane z budżetu szkół, a sugerowany termin wykonania to maksymalnie do 15 maja 2025 r. 

Do tych prac zalicza się:

• oznakowanie kontrastowe schodów do budynku i wewnątrz budynku;
• oznakowanie kontrastowe przegród szklanych, np. drzwi wewnętrznych i zewnętrznych.

Wszystkie wykonane prace będą sukcesywnie zgłaszane do Zarządu Inwestycji Miejskich we Wrocławiu, miejskiej jednostki organizacyjnej odpowiedzialnej za prowadzenie prac technicznych i modernizacyjnych w jednostkach oświaty. 

Po przeprowadzonych wizjach w czterech przypadkach konieczne było wyłączenie lokalizacji jako dostępnej architektonicznie dla osób z niepełnosprawnościami.

W wyniku przeprowadzonych prac modernizacyjnych, a także wskazania nowych lokalizacji, aż 13 siedzib na lokale wyborcze spełnia wszystkie wymagania określone w wyżej wymienionym rozporządzeniu w sprawie lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami.

Ponadto, celem uzupełniania wyposażenia lokali wyborczych na potrzeby głosujących, dla placówek dostosowanych sukcesywnie zamawiane będą stoliki regulowane elektrycznie, umożliwiające komfortowe oddanie głosu osobom z niepełnosprawnościami.

VII.602.90.2024