Biuletyn Informacji Publicznej RPO

15 maja 2019 r. rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar uczestniczył w posiedzeniu prezydium Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu, poświęconym sytuacji mieszkańców osiedla romskiego w Maszkowicach, gmina Łącko.

Oprócz Rzecznika udział wzięli również przedstawiciele Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Wojewody Małopolskiego, wójt Gminy Łącko i członkowie/członkinie Rady Gminy.

Podczas obrad rozpatrywano różne koncepcje poprawy warunków mieszkaniowych na osiedlu. Jako najwłaściwsze wskazano dwa rozwiązania, przekazane przez Rzecznika Praw Obywatelskich w wystąpieniu generalnym z 8 maja 2019 r. Wójtowi Gminy Łącko. Pierwszym jest budowa wielorodzinnego bloku mieszkalnego. Drugim zastępowanie istniejących budynków całorocznymi kontenerami mieszkalnymi o odpowiednio wysokim standardzie. Środki na ten cel mogą pochodzić z Programu integracji społeczności romskiej w Polsce na lata 2014–2020.

Ostateczna decyzja co do konkretnych kroków musi jednak zostać podjęta przez władze samorządowej Gminy Łącko. Te nie są jednak chętne do podjęcia w tym zakresie jakichkolwiek działań. 

Osiedle romskie w Maszkowicach, zamieszkiwane przez ok. 270 osób, to kilkadziesiąt zabudowań mieszkalnych i gospodarczych, w większości postawionych kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt lat temu. Standard większości budowli jest dramatycznie niski. Jakość materiałów wykorzystanych do ich budowy, sposób, w jaki zostały one użyte, a także upływ czasu spowodowały, że większość domów nie tylko nie zapewnia god­nych warunków zamieszkania, ale wręcz stwarza realne zagro­żenie dla zdrowia ich mieszkańców. Część budynków, także mieszkalnych, to samowole budowlane, wybudowane bez wymaganych prawem pozwoleń, na gruntach należących do osób prywatnych lub gminy Łącko. W 2017 r. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Nowym Sączu wszczął ponad 40 postępowań w sprawach tych samowoli: część zakończyła się już decyzjami nakazującymi rozbiórkę. To wywołało duży niepokój wśród mieszkańców. Budynki, które na mocy tych decyzji mają zostać rozebrane, to ich jedyne miejsce zamieszkania. 

25 kwietnia 2019 r.  Adam Bodnar spotkał się  z mieszkańcami osiedla romskiego w Maszkowicach. 26 kwietnia uczestniczył zaś w spotkaniu z władzami gminy Łącko, w którym uczestniczyli m.in. posłowie z Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu, przedstawiciele MSWiA oraz Wojewody Małopolskiego, a także przedstawiciele lokalnej społeczności, było wypracowanie koncepcji poprawy warunków mieszkaniowych na osiedlu.