Co RPO robił dla wyjaśnienia sprawy inwigilacji m.in. dziennikarzy przez służby specjalne w latach 2007-15
Rzecznik Praw Obywatelskich z ogromnym zaniepokojeniem przyjął zawarte w wystąpieniu ministra koordynatora służb specjalnych Mariusza Kamińskiego w Sejmie 11 maja 2016 r. informacje o szerokim zakresie inwigilowania różnych grup społecznych i osób w latach 2007–2015 przez służby specjalne, a także o zaniechaniach tych służb w przypadkach, gdy prowadzenie działań było nieodzowne.
Przedstawiamy informacje o dotychczasowych działaniach RPO w tej sprawie.
Rzecznik podjął ją z własnej inicjatywy. Zwrócił się do Mariusza Kamińskiego o wskazanie bliższych danych odnoszących się do konkretnych przypadków niezgodnych z prawem działań i zaniechań służb specjalnych.
W odpowiedzi zastępca ministra sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Maciej Wąsik wyjaśnił, że przemówienie z 11 maja 2016 r. zawiera wszelkie informacje, które mogły zostać przekazane. Okoliczności działań służb w konkretnych przypadkach są bowiem chronione na mocy ustawy o ochronie informacji niejawnych. „Zgodnie z zapowiedzią Ministra Koordynatora w związku z przeprowadzonym w służbach audytem skierowanych zostało 19 zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstwa. Stosowne dokumenty zostały wysłane do Prokuratury Krajowej. Prokuratura Krajowa jest więc instytucją właściwą do odpowiedzi na pytania o dalsze działania związane z materiałami zgromadzonymi w toku prowadzonego audyt” – brzmiała odpowiedź.
Rzecznik pytał także Ministra Obrony Narodowej w aspekcie ewentualnych niezgodnych z prawem działań Służby Kontrwywiadu Wojskowego. W odpowiedzi Minister poinformował, że SKW skierowała do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa dotyczące przedmiotowego zagadnienia. Nie udzielono szczegółowych informacji wobec uznania, że informacje te mają charakter niejawny.
W następnej kolejności Rzecznik zwrócił się do Prokuratora Krajowego o przekazanie kopii zawiadomień skierowanych do prokuratury przez Mariusza Kamińskiego oraz przez SKW, zaś wobec braku odpowiedzi – do Prokuratora Generalnego.
W odpowiedzi Rzecznik został poinformowany, że zawiadomienia zostały przekazane do właściwych jednostek prokuratur, nie wskazano jednak, do których i w jakim zakresie.
Na kolejne pismo, skierowane do Prokuratora Generalnego z prośbą o wskazanie, do których prokuratur regionalnych lub wydziałów zamiejscowych Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji przekazano zawiadomienia, Rzecznik uzyskał odpowiedź, z której wynikało, że Prokuratura Krajowa nie dysponuje takimi informacjami.
Informacji niezbędnych do podjęcia dalszych działań Rzecznik nie uzyskał także z kolejnej odpowiedzi ministra Mariusza Kamińskiego.
Kolejne działania w sprawie Rzecznik podjął po informacjach mediów, że postępowania dotyczące informacji z przemówienia Mariusza Kamińskiego prowadzi Prokuratura Regionalna w Krakowie.
Dalszą korespondencję RPO prowadził zatem z tą jednostką. Z uzyskanych informacji wynika, że prowadzone jest w niej śledztwo, które nie zostało dotychczas w całości zakończone. Zakończono natomiast poszczególne jego wątki – jednym aktem oskarżenia dotyczącym niepowiadomienia o przestępstwie i utrudniania śledztwa. W kolejnych wątkach wydano postanowienia o umorzeniu postępowania.
II.519.509.2016