dr Janusz Kochanowski - RPO V kadencji
Rzecznik Praw Obywatelskich w latach 2006–2010, zginął w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem. Prawnik, dyplomata, konsul RP w Londynie, prezes zarządu fundacji „Ius et Lex”.
Uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego im. Romualda Traugutta w Częstochowie. W 1963 r. ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W 1980 uzyskał stopień doktora nauk prawnych. W 1966 ukończył aplikację sądową. W latach 1966–1990 pracował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, ponownie został jego wykładowcą w 1997 (do roku 2006). W latach 1996–1997 wykładał jako visiting fellow na University of Cambridge, Wolfson College, Robinson College, Clare Hall, Peterhouse, The British Academy visiting fellow 2001. Visiting fellow: Max-Planck-Institute für Ausländsiches und Internationales Strafrecht we Freiburgu, Uniwersytet w Augsburgu, Uniwersytet w Oxfordzie Jesus College.
W 1995 jako radca prawny został członkiem Okręgowej Rady Radców Prawnych w Warszawie.
Był ekspertem senackiej Komisji Praw Człowieka i Praworządności w latach 1989-91; konsulem generalny RP w Londynie 1991-95; doradcą Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Lekarzy 1998-1999; w 1998 - członkiem zespołu przy Prezesie Rady Ministrów ds, oceny tworzenia służby cywilnej; w latach 2000-1 - członkiem zespołu przy Ministrze Sprawiedliwości ds. nowelizacji kodeksu karnego; prezesem Fundacji i redaktorem naczelnym magazynu "Ius et Lex" , przewodniczącym Porozumienia Organizacji Zawodów Prawniczych w latach 2003-2004. .
26 stycznia 2006 Sejm przegłosował jego wybór na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich. 30 stycznia jego kandydaturę zaakceptował Senat. Urząd objął 15 lutego 2006 po złożonym ślubowaniu.
Członek NSZZ "Solidarność" 1980-91; ZAIKS; Rotary Club of Warsaw 1989-2003; London Diplomatic Association 1991-95, Consular Corps in London 1991-95, European Atlantic Group w Londynie 1993-97, British-Polish Legal Association w Londynie, Transparency International – członek zarządu, Polska Rada Ruchu Europejskiego; członek założyciel Stowarzyszenia Pamięci Narodowej; członek International Advisers Criminal Law and Philosophy.
Publikacje: ponad 100 prac nt. prawa karnego i administracyjnego oraz stosunków międzynarodowych. Książka: „Rzeczpospolita praworządna” 2008.
Nagrody i wyróżnienia m.in. Złoty Paragraf przyznany przez Gazetę Prawną w 2005 r. "za upowszechnianie dobrych norm tworzenia prawa i stosowania prawa w społeczeństwie"; tytuł "Rzecznik Ochrony Zdrowia 2007" otrzymany od redakcji Pulsu Medycyny; "Honorowy Medal Europejski" – nagroda Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, UKIE i BCC w 2008 r. za wzmacnianie standardów europejskich w polskich instytucjach państwowych i zaangażowanie w budowę społeczeństwa obywatelskiego; "Orkiestrowy Znak Jakości" 2009 – nagroda przyznawana przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy; "Medal Św. Brata Alberta” (2010) za obronę praw osób niepełnosprawnych i organizacji pozarządowych oraz za troskę o ludzi ubogich.
Ostatnią decyzją Janusza Kochanowskiego jako Rzecznika Praw Obywatelskich było wystosowanie apelu do Ombudsmana Federacji Rosyjskiej, aby wspólnie uznać Katyń za miejsce pojednania i spotkań Polaków i Rosjan.
Zginął w katastrofie samolotu Tu-154M w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. 16 kwietnia 2010 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. 20 kwietnia 2010 został pochowany z honorami wojskowymi w grobie rodzinnym na cmentarzu Kule w Częstochowie.