Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi, w niedzielę 24 listopada od godziny 14:45 do godziny 17:45 nie będzie dostępny serwis Biuletyn Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.
Marcin Wiącek zaskarżył wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który oddalił skargę obywatela na odmowę wydania mu karty parkingowej przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Wnosi o uchylenie wyroku WSA i uwzględnienie skargi obywatela.
Zaskarżonemu wyrokowi RPO zarzucił, że został wydany:
WSA oddalił skargę obywatela na odmowę wydania karty. Wskazano, że skarżący legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności z 2005 r. W orzeczeniu tym wskazano na symbole przyczyn niepełnosprawności: 06-E, 01-U i 02-P oraz stwierdzono, że skarżący spełnia przesłanki warunkujące wydanie karty.
Podstawą oddalenia skargi był art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej, zgodnie z którym możliwość uzyskania karty parkingowej w oparciu o orzeczenie o niepełnosprawności wydane przed 1 lipca 2014 r. warunkowana była zawarciem w takim orzeczeniu jednego z trzech symboli przyczyn niepełnosprawności, tj. 04-O, 05-R lub 10-N.
Brak zamieszczenia w orzeczeniu skarżącego któregoś z tych symboli wyklucza w ocenie sądu możliwość uzyskania karty parkingowej.
Według sądu organ pozostawał związany treścią wydanego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności i nie mógł samodzielnie przyjąć, że w orzeczeniu wystąpił symbol 10-N (choroba neurologiczna) mimo że stwierdzona u skarżącego epilepsja (symbol 06-E) jest chorobą neurologiczną.
Wyrok zapadł z naruszeniem przepisów prawa i jako taki winien zostać uchylony.
1 lipca 2014 r. (wejście w życie ustawy nowelizującej) zmieniły się zasady wydawania kart parkingowych osobom z niepełnosprawnościami. W świetle regulacji wcześniej obowiązujących karta mogła być wydana osobie o obniżonej sprawności ruchowej, podczas gdy na gruncie nowych regulacji przesłanką wydania pozostaje charakteryzowanie się przez osobę „znacznie ograniczonymi możliwościami samodzielnego poruszania się".
Jednocześnie, o ile na gruncie regulacji sprzed 1 lipca 2014 r. wskazanie uprawnienia do karty mogło być zawarte w orzeczeniu o niepełnosprawności niezależnie od jej stopnia (lekki, umiarkowany, znaczny) oraz przyczyny niepełnosprawności, o tyle dziś wskazanie do karty w orzeczeniu o niepełnosprawności może zostać przyznane wyłącznie osobie z niepełnosprawnością w stopniu znacznym (bez względu na przyczyny) lub w stopniu umiarkowanym (wyłącznie, gdy przyczyna niepełnosprawności została oznaczona symbolami 04-O - choroby narządu wzroku, 05-R - upośledzenie narządu ruchu, 10-N - choroba neurologiczna lub 07-S choroby układu oddechowego i krążenia). Stanowi o tym art. 6b ust. 3 pkt 9 ustawy 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
W związku z zawężeniem możliwości przyznania prawa do karty parkingowej ustawodawca przewidział utratę ważności dotychczas wydanych kart od 1 lipca 2015 r.
Jednocześnie rozstrzygnął (art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej), że „osobom zaliczonym do znacznego stopnia niepełnosprawności, posiadającym ważne orzeczenie wydane przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności i mającej przyczynę niepełnosprawności oznaczoną symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna), zawierające wskazanie o spełnieniu przesłanek uprawniających do uzyskania karty parkingowej na podstawie przepisów dotychczasowych - kartę parkingową wydaje się na podstawie tego orzeczenia".
Art. 6 ust. 2, odczytywany samodzielnie i literalnie (jak uczyniły organ i WSA), wyklucza możliwość wydania karty osobie legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym przed 1 lipca 2014 r., jeżeli w orzeczeniu nie wskazano przyczyny niepełnosprawności oznaczonej którymś ze wskazanych w nim symboli.
W ocenie Rzecznika, wykładnia art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej nie może jednak ograniczać się tylko do literalnych dyrektyw. Powinna uwzględniać cel wydawania kart, którym jest realizacja konstytucyjnego nakazu udzielania osobom z niepełnosprawnością pomocy w egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej (art. 69 Konstytucji RP).
W dacie wydania orzeczenia, jakim legitymuje się skarżący, mogły w nim zostać wskazane maksymalnie trzy symbole przyczyn niepełnosprawności. Oznacza to, że niezawarcie w orzeczeniu skarżącego (obejmującego trzy symbole przyczyn niepełnosprawności) symbolu 10-N - choroby neurologiczne jako przyczyny niepełnosprawności nie oznacza, że skarżący nie jest osobą z niepełnosprawnością również z tej właśnie przyczyny.
Do oddalenia skargi doszło z naruszeniem art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej, wynikającym z nieuwzględnienia tego, że przepisy regulujące wydawanie orzeczeń niepełnosprawności ograniczają dopuszczalną do zawarcia w orzeczeniu o niepełnosprawności liczbę symboli przyczyn niepełnosprawności do trzech, a także z pominięcia dyrektywy wynikającej z art. 69 Konstytucji RP.
Nieprawidłowe odkodowanie normy art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie WSA. Gdyby wziął on pod uwagę obowiązujące w dacie wydania orzeczenia o niepełnosprawności regulacje prawne, z których wynikał limit trzech symboli przyczyn niepełnosprawności, a ponadto kierował się wynikającą z Konstytucji dyrektywą udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym w zakresie komunikacji społecznej, to nie miałby podstaw do ustalenia, że organ zasadnie odmówił wydania karty i że zaistniały przesłanki do oddalenia skargi.
Gdyby sąd ustalił właściwie rozumienie art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej, to powinien był dojść do wniosku, że odmowa wydania wnioskodawcy karty parkingowej była w świetle orzeczenia o stopniu niepełnosprawności nieuzasadniona. Rodziłoby to po stronie sądu konieczność zastosowania art. 146 § 1 p.p.s.a. i stwierdzenia bezskuteczności zaskarżonej czynności organu. Tymczasem WSA w następstwie naruszenia przepisów prawa materialnego błędnie oddalił skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a.
V.811.109.2014
