Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Członkowie rodzin osób z niepełnosprawnościami nie mogą być ich asystentami. Dlaczego? - pyta RPO

Data:
  • Stale rośnie zapotrzebowanie na usługi asystentów osób z niepełnosprawnościami
  • Asystentami nie mogą jednak zostać członkowie ich rodzin
  • Ich wykluczenie z grona kandydatów może uniemożliwić znalezienie osoby, która będzie odpowiadała potrzebom i preferencjom wnioskodawcy

Do Biura RPO wpływają skargi dotyczące zasad programu „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” - edycja 2022. Skarżący wskazują, że z kręgu potencjalnych asystentów wykluczono osoby najbliższe. A są one znane wnioskującym i budzą ich największe zaufanie.

Pojawiają się również obawy, że katalog członków rodziny może być rozszerzany na inne osoby, co ostatecznie może pozbawić wsparcia niektórych zainteresowanych.

Rzecznik uważa, że interpretacja rozszerzająca katalog osób, które nie mogą pełnić funkcji asystenta, budzi wątpliwości. Ma to znaczenie zwłaszcza, jeśli pod uwagę weźmie się cel i skutki takiej wątpliwej interpretacji.

Zasady dotyczące tego, kto może być kandydatem na asystenta osobistego, powinny być wprowadzane wyraźnie w treści programu, a wykładnia nie może prowadzić do ograniczenia możliwości wsparcia osób z niepełnosprawnościami.

W niektórych gminach usług asystenckich w ogóle nie ma. Wynika to z tego, że mimo ogłaszania konkursów coraz trudniej jest znaleźć asystenta, który odpowiadałby oczekiwaniom osób z niepełnosprawnościami.

Wykluczenie członków rodziny z kandydatów na asystenta w mniejszych miejscowościach może uniemożliwić znalezienie kandydata odpowiadającego wnioskodawcy.

Z tego powodu Marcin Wiącek pyta pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych Pawła Wdówika, z jakich powodów członków rodziny  wykluczono z grona kandydatów na asystentów oraz  jak ustalono zakres pojęcia "członka rodziny" na potrzeby programu.

Rzecznik prosi również o informację, czy przy planowaniu programu przeprowadzono analizę podobnych rozwiązań w innych państwach europejskich. W niektórych istnieje bowiem możliwość zaangażowania jako asystenta członka rodziny osoby z niepełnosprawnością lub osoby współmieszkającej z taką osobą.

XI.7061.6.2022

Załączniki:

Autor informacji: Krzysztof Michałowski
Data publikacji:
Osoba udostępniająca: Łukasz Starzewski
Data:
Opis: Dochodzi odpowiedź MRiPS
Operator: Łukasz Starzewski