Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W dniach 4-5 sierpnia 2021 r.  przedstawicielka Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur (KMPT) wizytowała Dom Pomocy Społecznej (DPS) Polskiego Związku Niewidomych w Olsztynie. W związku z wprowadzonym w Polsce stanem pandemii wizytacja przeprowadzona została w formie zdalnej, za pośrednictwem komunikatora internetowego.

W zainteresowaniu KMPT pozostawał stopień realizacji tzw. minimalnych gwarancji antytorturowych oraz traktowanie mieszkańców placówki, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji epidemicznej w DPS i wprowadzonych w jej wyniku obostrzeń. W trakcie wizytacji przeprowadzono rozmowy z dyrekcją placówki, wybranymi mieszkańcami oraz przedstawicielami personelu.

Placówka przeznaczona jest dla 100 osób: przewlekle somatycznie chorych oraz osób z niepełnosprawnością fizyczną, w tym niewidomych i słabowidzących. Dwie mieszkanki zostały umieszczone w DPS na mocy postanowienia sądu. W placówce przebywają 4 osoby ubezwłasnowolnione całkowicie, ich opiekunami prawnymi są osoby spoza personelu.

Wizytująca nie otrzymała sygnałów dotyczących złego traktowania mieszkańców. Z przeprowadzonych rozmów wynikało, że osoby zamieszkujące DPS traktowane są z szacunkiem i troską, a personel placówki wykazuje się w swej codziennej pracy profesjonalizmem, zaangażowaniem i empatią.

Szczególnie trudnym okresem dla mieszkańców i pracowników placówki była druga fala epidemii koronawirusa, gdy część mieszkańców i personelu została zakażona. W placówce wydzielono wówczas oddział covidowy, gdzie pracę pełnili wyłącznie wyznaczeni pracownicy z wykorzystaniem środków ochrony osobistej w postaci m.in. kombinezonów, masek, rękawic. Pensjonariusze w czasie zachorowań byli zobligowani do przebywania w swoich pokojach, tam też dostarczano im posiłki, pomagano w czynnościach higienicznych. Mieszkańcy podkreślali, że w każdej chwili mogli także korzystać z systemu przyzywowego. Kilkoro mieszkańców było hospitalizowanych.

Z rozmów wynikało, że mieszkańcy mają wiedzę na temat pandemii i obostrzeń jakie obowiązywały w poszczególnych okresach jej trwania. Większość pensjonariuszy została zaszczepiona. W przypadku osób, z którymi kontakt był utrudniony wystąpiono do sądu o podjęcie decyzji co do możliwości zaszczepienia, do wniosku dołączano opinię lekarza psychiatry. Obecnie mieszkańcy mają możliwość opuszczania placówki, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa w zakresie przestrzegania reżimu sanitarnego np. w pojazdach komunikacji miejskiej. Organizowane są także wycieczki poza DPS np. nad jezioro. Na terenie domu odbywają się również odwiedziny.

W placówce pracują dwie psycholożki, które na co dzień wspierają mieszkańców, przede wszystkim poprzez indywidualne rozmowy. Gdy mieszkaniec przebywał w izolacji lub kwarantannie kontakt z psycholożką był możliwy telefonicznie. Konsultacje z psychiatrą odbywają się na terenie DPS.

Szczegółowe obserwacje i rekomendacje Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur, uwzględniające także analizę przesłanej dokumentacji zostaną przedstawione w raporcie z wizytacji.