Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Obywatele skarżą się do Rzecznika Praw Obywatelskich, że zdarzają się sytuacje kiedy tymczasowo aresztowanym udziela się widzeń z osobami najbliższymi tylko w obecności funkcjonariusza Policji. Co więcej, takie decyzje znajdują wyraz w zarządzeniach organów, do których dyspozycji tymczasowo aresztowani pozostają, a jako uzasadnienie wydawanych zarządzeń wskazuje się np. art. 217 § 6 Kodeksu karnego wykonawczego (dalej k.k.w.).

Zgodnie z tym przepisem organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, może ograniczyć lub określić sposób korzystania przez tymczasowo aresztowanego z prawa do kontaktowania się z duchownymi świadczącymi posługi religijne lub innymi osobami, jeżeli wymaga tego konieczność zapewnienia prawidłowego toku postępowania karnego.

W ocenie Rzecznika przepisu tego, w żadnym razie nie można odnosić do realizacji widzeń z osobami najbliższymi. Pojęcie „z innymi osobami” dotyczy osób, z którymi kontakt tymczasowo aresztowanego ma na celu realizację prawa do korzystania z wolności sumienia i religii, a nie wszystkich innych osób, w tym osób najbliższych.

Rzecznik przywołał także treść art. 217 § 3 k.k.w., z którego w sposób jednoznaczny wynika, że możliwość modyfikacji sposobu widzenia może dotyczyć wyłącznie bezpośredniości kontaktu z osobą odwiedzającą. Takie rozwiązanie ma na celu wyeliminowanie możliwości dowolnego kształtowania sposobu, w jaki mają odbywać się widzenia osoby tymczasowo aresztowanej z najbliższymi. Tym samym, w opinii Rzecznika, udzielenie widzenia tymczasowo aresztowanemu z osobą najbliższą w obecności funkcjonariusza Policji nie znajduje uzasadnienia w obowiązującym stanie prawnym. Ponadto Rzecznik stwierdził, że jeśli stosowanie ograniczenia w postaci obecności funkcjonariusza Policji w trakcie widzenia tymczasowo aresztowanego z najbliższymi jest niezbędne z uwagi na troskę o zagwarantowanie realizacji celów tego najdalej idącego środka zapobiegawczego, to istnieje konieczność wprowadzenia odpowiednich regulacji prawnych w tym zakresie.

Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o rozważenie przedstawionego zagadnienia i powiadomienie o zajętym w tej sprawie stanowisku.

IX.517.2306.2016