Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Propozycja badania, która nie została zrealizowana

Temat badania:
Chcielibyśmy objąć badaniem młodzież gimnazjalną i licealną, aby sprawdzić czy, a jeśli tak, to w jaki sposób, konsumpcja pornografii wpływa na obraz kompetencji i podmiotowości dziewcząt. Pornografia, jako skrajny przykład uprzedmiotowienia i seksualizacji kobiet, staje się prawdziwą plagą wśród młodzieży, jednak stosunkowo niewiele jest informacji o tym w jaki sposób, pod jej wpływem, zmienia się wrażliwość, empatia i percepcja kobiet wśród osób, które z niej korzystają. Szczególnie ważny jest ten wpływ na wrażliwość dzieci i młodzieży, która jest szczególnie podatna na negatywne wzorce przekazywane przez te filmy. Zakodowany krzywdzący obraz kobiet może się przekładać w przyszłości na dyskryminację kobiet przez tę grupę chłopców, w przyszłości mężczyzn.

Cel badawczy:
Zweryfikowanie, w jaki sposób pod wpływem kontaktów z pornografią (a także w zależności od częstości i historii tych kontaktów) zmienia się wrażliwość, empatia, oraz szeroko rozumiany stosunek badanych do kobiet i dziewcząt. Stosunek do kobiet można dla potrzeb badania rozumieć jako przekonanie o ich kompetencjach, stosunek „życzliwości” do kobiet, wyobrażenie dotyczące roli kobiety w społeczeństwie, chęć do współpracy i partnerskiego traktowania.

Uzasadnienie:
Nie mamy wiedzy o prowadzeniu tego typu badań. Wiemy, że współczesna pornografia pełna jest obrazów przemocy (fizycznej i psychicznej), upadlania, a czasem po prostu nieludzkiego traktowania, w ogromnej większości dotyczy to traktowania kobiet przez mężczyzn. Szereg badań na ten temat przytacza Geil Dines w książce „Pornoland. Jak skradziono naszą seksualność?”. Kobieta przedstawiana jest w tych filmach jako przedmiot, który ma być w pełni podporządkowany zaspokajaniu instynktów i popędów mężczyzny.

Znane są wyniki badań Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej, który na podstawie ankiet z młodzieżą gimnazjalną ocenia, że 61% chłopców i 42% dziewcząt styka się po raz pierwszy z pornografią w wieku 11 lat lub wcześniej. W wieku gimnazjalnym 62% chłopców deklaruje przynajmniej raz celowy kontakt z pornografią w ciągu ostatnich 30 dni, z czego 16% deklaruje kontakt 1-2 razy, 11% 3-5 razy, 10% 6-10 razy, 10% 11-30 razy, a aż 15% (co siódmy chłopiec) więcej niż 30 razy w ciągu miesiąca, czyli średnio przynajmniej raz dziennie. W przypadku dziewczynek 13% deklaruje kontakt 1-2 razy, 3% 3-5 razy, 2% 6-10 razy, 1% 11-30 razy i 2% powyżej 30 razy. Oznacza to że duży odsetek młodzieży (szczególnie chłopców) ma kontakt z pornografią bardzo często lub wręcz codziennie.

W świetle wiedzy o tym jak pornografia wpływa na odbiorców, domniemujemy, że osoby korzystające z pornografii będą znacznie bardziej skłonne traktować kobiety/koleżanki w sposób przedmiotowy, seksualizujący, umniejszając znaczenie ich osobowości, osiągnięć, uczuć. W dłuższej perspektywie takie postawy mogą się utrwalać prowadząc do utrwalania krzywdzących stereotypów dotyczących kobiet i ich roli w społeczeństwie.

Wiedza o tym, jak zmienia się wrażliwość i percepcja młodzieży pod wpływem kontaktów z pornografią jest kluczowa, aby prowadzić działania budzące świadomość w tym obszarze, prowadzić skuteczną edukację rodziców. Jest to również niezwykle istotna wiedza, aby obalać szkodliwe mity, jak np. tego, że oglądanie pornografii jest „normalnym etapem rozwojowym który nie zostawia żadnych szkód na wrażliwości młodych ludzi”. Z badań dr Valerie Voon z Uniwersytety w Cambridge (badanie oczekuje na publikację, donosiła o nim szeroko zagraniczna prasa, np. tutaj: http://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news/pornography-addiction-leads-to-same-brain-activity-as-alcoholism-or-drug-abuse-study-shows-8832708.html ) wynika, że u osób uzależnionych od pornografii następują zmiany w mózgu w porównywalny sposób jak u osób uzależnionych od alkoholu. Jest więc niezwykle ważne, aby informować rodziców i społeczeństwo o konsekwencjach zbyt łatwego dostępu dzieci i młodzieży do pornografii.

Stowarzyszenie Twoja sprawa