Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Obecna sytuacja polityczna w Afganistanie stanowi realne zagrożenie dla bezpieczeństwa i życia wielu osób i  dlatego tak ważne jest zaangażowanie społeczności międzynarodowej, w tym polskich władz.
• Zaniepokojenie RPO budzi konieczność odebrania przez osoby współpracujące z Polskim Kontyngentem Wojskowym wiz humanitarnych, co w obecnej sytuacji jest niewykonalne.
• Czy deklarowana liczba 45 wiz jest wystarczająca?

Obecna sytuacja polityczna A Afganistanie stanowi realne zagrożenie dla bezpieczeństwa i życia wielu osób. Dlatego tak ważne jest zaangażowanie społeczności międzynarodowej, w tym polskich władz.

Były Ambasador Polski w Afganistanie Piotr Łukasiewicz oraz byli Ministrowie Obrony Narodowej: Bogdan Klich i Tomasz Siemoniak skierowali do Ministra Spraw Zagrnicznych apel, który zawiera prośbę o pomoc afgańskim pracownikom Polskiego Kontyngentu Wojskowego i polskich organizacji humanitarnych wraz z rodzinami oraz deklarację pomocy w identyfikacji tych osób. Apel ten niewątpliwie zasługuje na poparcie. RPO z satysfakcją przyjął informację o podjętej przez polskie władze akcji ewakuacyjnej i skierowaniu do Afganistanu trzech samolotów wojskowych. Zaniepokojenie Rzecznika wywołały jednak wcześniejsze wypowiedzi Prezesa Rady Ministrów dotyczące konieczności odebrania przez osoby współpracujące z PKW wiz humanitarnych, co w obecnej sytuacji byłoby niewykonalne. Podnoszone są również wątpliwości, czy deklarowana liczba 45 wiz jest wystarczająca. Rzecznik ma nadzieję, że akcja ewakuacyjna okaże się skuteczna szczególnie w zakresie zapewnienia potrzebnej pomocy wszystkim obywatelom Afganistanu, którzy w ostatnich latach czynnie wspierali Polaków pracujących na terenie tego kraju. Zasadnym jest podjęcie w tym celu współpracy z osobami, które służyły w Afganistanie i z polskimi korespondentami przebywającymi na miejscu. 

W ocenie RPO Polska powinna rozważyć również możliwość udzielenia schronienia innym obywatelom Afganistanu, których bezpieczeństwo jest w tej chwili szczególnie zagrożone w tym m.in. dziennikarzom, sędziom, naukowcom, lekarzom – w szczególności kobietom, które te zawody wykonywały, a których życie z tego właśnie powodu jest teraz zagrożone. Z doniesień medialnych wynika, że Stany Zjednoczone wystosowały do Polski prośbę o przyjęcie dużej liczby Afgańczyków współpracujących w minionych latach ze służbami amerykańskimi. Niewątpliwie taka prośba o wsparcie powinna zostać rozpatrzona

Z komunikatu MSZ dotyczącym sytuacji Polaków przebywających w Afganistanie wynika, że 15 sierpnia 2021 r. w Afganistanie przebywało pięciu obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Z uwagi jednak na fakt, że na terenie tego państwa nie działa w chwili obecnej polska placówka konsularna, szczególnie istotne jest zagwarantowanie, aby informacja o akcji ewakuacyjnej dotarła do wszystkich polskich obywateli przebywających w Afganistanie

RPO prosi Ministra Spraw Zagranicznych o informację o efektach dotychczas podjętych działań zmierzających do ewakuacji polskich obywateli i współpracujących z nimi obywateli Afganistanu oraz informacji o działaniach podjętych w ostatnich tygodniach w celu zapewnienia bezpieczeństwa tych osób. Prosi także o przesłanie kopii ewentualnej odpowiedzi na wskazany wyżej apel byłych ministrów i ambasadorów oraz informację, jakie dodatkowe działania planuje podjąć Polska w celu ochrony praw człowieka zagrożonych obecnie w Afganistanie. W szczególności Rzecznik prosi o informację, czy Polska gotowa jest na udzielenie azylu obywatelom tego państwa, którzy znajdują się w szczególnym niebezpieczeństwie. 

VII.531.54.2021