Biuletyn Informacji Publicznej RPO

- Rzecznik nie oczekuje, że ludzie ze swoimi problemami trafią do Warszawy. Chce się dowiedzieć tu, na miejscu, co jest ważne – mówił Adam Bodnar do 20 osób, które 14 października rano przyszły do Gorlickiego Centrum Kultury.

Za chwilę zabraknie u nas pielęgniarzy i pielęgniarek

Pielęgniarki odchodzą na emeryturę. Za 2-3 lata problem będzie tak poważny, że zagrozi bezpieczeństwu mieszkańców, tymczasem wprowadzenie do zawodu pielęgniarskiego trwa lata. W tej części Polski problem jest bardziej poważny niż gdzie indziej.

Adam Bodnar: Bardzo ważny temat, biorę go na warsztat.

Prawa dorosłych osób z niepełnosprawnościami

Także w Gorlicach nie działa system wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, które kończą 25 lat i całkowicie wygasają wobec nich zobowiązania państwa. O sytuacjach takich Rzecznik słyszy w całej Polsce, ostatnio – w Chełmie, z którego władzami Biuro RPO nawiązało współpracę po to, by doprowadzić do powstania miejsc opieki nad dorosłymi osobami z nawet poważną niepełnosprawnością (dziś opiekujący się nimi rodzice muszą zajmować się z nimi non stop, a osoby z niepełnosprawnością, które do 25. roku życia miały zajęcia terapeutyczne, teraz siedzą w domu i często płaczą).

Równie poważnym problemem jest brak pracy dla osób z niepełnosprawnościami.

W czasie podróży po Małopolsce rzecznik praw obywatelskich widział wiele przykładów, jak wspaniałe efekty daje dobrze zorganizowana praca dla osób z niepełnosprawnościami: korzysta na tym także cała lokalna społeczność, co widzieliśmy m.in. w Kluczach i Wieliczce.

Problemy mniejszości łemkowskiej

- Sprawy naszej społeczności zawisły w próżni. Wniosek o dofinansowanie leży w MSWiA, nie mamy odpowiedzi. Spotykamy się też tu, lokalnie z aktami wandalizmu. Tablice i nagrobki są niszczone. Łatwo też organizuje się ludzi przeciwko Łemkom, przeciwko ich inicjatywom upamiętniania łemkowskiej przeszłości.

Linia konfliktu przebiega też między mniejszością ukraińską a łemkowską. Organizacje ukraińskie nie uznają odrębności Łemków. 

Obwodnica Gorlic

Obwodnica Gorlic powstaje w trybie specustawy drogowej. Ma przebiegać przez nasze domy.

- Mój dom jest na rondzie.

- A u mnie biegnie przez podwórko.

Ta droga była w planach, ale wedle starych standardów – a teraz mają być ronda, estakady, a nikt z nami nie chce rozmawiać. Władze mówią, że jest ustawa i koniec.

(Sprawy uciążliwych inwestycji są sprawami dla RPO, to nie pierwszy taki przypadek).

Wycieczki szkolne

Przepisy dotyczące wycieczek szkolnych praktycznie dezorganizują pracę placówki. Bo na taką wycieczkę musi pojechać kilku nauczycieli, a to dezorganizuje działalność edukacyjną szkoły. 

Art. 212 Kodeksu karnego (o zniesławieniu) blokuje lokalne media

Ten przepis lokalnie naprawdę jest nadużywany.

- To prawda. Stąd niedawne wystąpienie RPO w tej sprawie. Ale samo usuniecie tego przepisu nie wystarczy, bo jednak powinniśmy mieć przepisy chroniące przed zniesławieniem, czyli przed działaniem zamierzonym na czyjąś szkodę. 

W jaką stronę zmierzają sprawy Polski?

Na spotkanie przyszła duża grupa przedstawicieli gorlickiego Komitetu Obrony Demokracji. Pytali o sytuację w kraju. - Niestety, trudno być teraz optymistą. Nie można liczyć na to, że Trybunał Konstytucyjny, czy sądy załatwią sprawy za ludzi. To, co pozostaje, to korzystanie z narzędzi, które obywatele mają:

• z prawa dostępu do informacji publicznej,
• z różnych narzędzi edukacji obywatelskiej (bo ludzie nie skorzystają ze swoich praw, jeśli nie będą ich świadomi). 

Ważna jest też większa wrażliwości w debacie publicznej na prawa ludzi. Bo niezależnie od programów socjalnych rządu prawa bardzo wielu osób w szczególnej sytuacji – chorych, z niepełnosprawnością, starszych,  dzieci, rodzin… - są łamane, a my tego nie zauważamy – mówił Adam Bodnar. – Organizowanie się obywateli ma naprawdę ogromne znaczenie. Bardzo wiele od tego zależy.