Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej przychylił się do wniosku MSWiA  o zmianę rezerwacji częstotliwości dla TVP S.A., przeznaczonych do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów  w sposób cyfrowy drogą rozsiewczą naziemną w MUX-3C
• Skutki decyzji dotknęły ok. 2,5 mln osób, które pozbawiono wolności pozyskiwania informacji za pośrednictwem telewizji innej niż publiczna
• Jak wskazywał wcześniej  Rzecznik Praw Obywatelskich, decyzję UKE trzeba rozpatrywać m.in. przez pryzmat konstytucyjnego prawa do informacji oraz zasady pluralizmu mediów
• Prezes UKE odpowiedział RPO, że decyzję uzgadniał z Przewodniczącym Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Dlatego RPO Marcin Wiącek prosi KRRiT o wyjaśnienia 
• Przewodniczący KRRiT uwzględnił argumenty MSWiA wskazujące na potrzebę daleko idącej ostrożności w działaniach w kluczowych obszarach funkcjonowania Państwa, w tym zapewnienie informacji dla obywateli o zagrożeniach, szczególnie w czasie nasilonych działań dezinformacyjnych ze strony Rosji - odpowiedział Maciej Świrski (odpowiedź w załączniku)  

16 lipca 2022 r. RPO zwrócił się do Prezesa UKE o przedstawienie okoliczności prawnych i faktycznych decyzji o zmianie rezerwacji częstotliwości dokonanych na rzecz TVP S.A., a przeznaczonych do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów telewizyjnych w sposób cyfrowy drogą rozsiewczą naziemną w MUX-3.Chodziło o to, aby sygnał tego multipleksu mógł być nieprzerwanie transmitowany w standardzie DVB-T lub standardzie DVB-T2 według wyboru dysponenta rezerwacji częstotliwości, także po 29 czerwca 2022 r., do 31 grudnia 2023 r., po której to dacie nadawanie na tym multipleksie będzie realizowane w standardzie DVB-T2

Decyzją z 24 marca 2022 r., częściowo realizując wniosek MSWiA, Prezes UKE dokonał zmiany Rezerwacji poprzez zmianę pkt. 2.2. Załączników do poszczególnych Rezerwacji „Obszary i warunki wykorzystania częstotliwości" i nadanie im następującego brzmienia: „2.2. Termin zmiany systemu emisji z DVB-T/AVC na DVB-T2/HEVC. Zmiana systemu emisji z DVB-T/AVC na DVB-T2/HEVC nastąpi nie później niż do dnia 29 czerwca 2022 r." 

W uzasadnieniu Prezes UKE wskazał, że Plan zagospodarowania częstotliwości obowiązujący w dniu wydania decyzji przewiduje możliwość transmitowania sygnału w MUX3 w standardzie DVB-T lub DVB-T2 nie dłużej niż do dnia 29 czerwca 2022 r. Dokonanie wnioskowanej przez MSWiA zmiany rezerwacji, która wprowadzałaby możliwość transmitowania sygnału MUX3 w standardzie DVB-T lub DVB-T2 do dnia 31 grudnia 2023 r. wymagałaby natomiast zmiany Planu zagospodarowania częstotliwości. Drugą decyzją zmieniającą rezerwacje częstotliwości na MUX3 z 20 czerwca 2022 r. Prezes UKE uwzględnił wniosek w pozostałym zakresie, wskazując, że zmiana systemu emisji z DVB-T/AVC na DVB-T2/HEVC nastąpi nie później niż do dnia 1 stycznia 2024 r.

W piśmie do RPO Prezes UKE podkreślił, że MSWiA przedłożył szerokie uzasadnienie faktyczne swego wniosku. Wskazał mi.in., że „według danych przedstawianych przez Krajowy Instytut Mediów jedynie około 57% gospodarstw domowych jest obecnie przygotowanych do odbioru programów telewizyjnych w standardzie DVB-T2. Zbliżoną wartość, tj. 56%, podaje firma Nielsen, która bazuje na danych z oglądalności kanałów emitowanych obecnie w tym standardzie (np. TVP Dokument na tzw. multipleksie testowym). Odsetek ten zwiększa się w bardzo wolnym tempie, co pozwala oszacować, iż około 40% gospodarstw domowych (4-5 mln obywateli) w Polsce, które korzystają z telewizji naziemnej jako jedynego źródła sygnału telewizyjnego zostanie pozbawionych przez bliżej nieokreślony czas, dostępu do telewizji, w tym do kluczowych z punktu widzenia ochrony przed wspomnianymi zagrożeniami programów i usług transmitowanych w sygnale trzeciego multipleksu.”

Prezes UKE dodał, że mając na uwadze stanowisko MSWiA, organu właściwego w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego, doszedł do wniosku, że zaszły przesłanki do zmiany rezerwacji wskazane w art. 123 ust. 1 pkt. 3 Prawa telekomunikacyjnego - wystąpiły bowiem okoliczności prowadzące do zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Prezes UKE uznał także wskazany przez MSWiA fakt, że audiowizualne składniki multipleksu trzeciego, takie jak program ogólnopolski TVP l, program regionalny TVP3, ogólnopolski program informacyjny TVP Info, stanowią istotny instrument służący przeciwdziałaniu dezinformacji ze strony Rosji, zatem pozbawienie znacznej części społeczeństwa możliwości odbioru tych programów, wobec obecnej napiętej sytuacji międzynarodowej, mogło mieć negatywne skutki z punktu widzenia bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Ponadto Prezes UKE wziął pod uwagę fakt, że w zasięgu multipleksu trzeciego realizowany jest Regionalny System Ostrzegania, który stanowi powszechną usługę MSWiA  oraz wojewodów umożliwiającą powiadamianie obywateli o zagrożeniach, a tym samym jest istotnym elementem systemu powiadamiania kryzysowego. Ostrzeżenia w ramach Regionalnego Systemu Ostrzegania przekazywane są bowiem nie tylko w aplikacjach mobilnych oraz na stronach internetowych urzędu wojewódzkiego, ale także w programach ogólnopolskich TVP (TVP1HD, TVP2HD, TVP Info, TVP Kultura, TVP Historia, TVP Polonia, TVP Rozrywka - telegazeta od str. 190, napisy DVB) w TVP Regionalnej (telegazeta od strony 430, napisy DVB), a także na platformie hybrydowej, które nadawane są w ramach multipleksu trzeciego.

W piśmie do RPO Prezes UKE dodał, że wydając decyzję I oraz decyzję II kierował się wnioskiem oraz zakresem kompetencji MSWiA, organu właściwego w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Ponadto wziął pod uwagę, w zakresie oceny możliwości zmiany rezerwacji, czy zmiana będzie zgodna z przepisami Prawa telekomunikacyjnego.

W zakresie, w jakim Rzecznik zgłaszał zastrzeżenia związane z koniecznością rozpatrywania decyzji Prezesa UKE przez pryzmat zagwarantowanego w Konstytucji RP prawa do informacji (wolność pozyskiwania informacji - art. 54 Konstytucji), zasady pluralizmu mediów (art. 14 Konstytucji) oraz zasady rzetelności i pluralizmu (wolności) wyborów, Prezes UKE podkreślił, że decyzja I i decyzja II była przedmiotem uzgodnienia z Przewodniczącym Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. 

To KRRiT - w myśl art. 6 ust. 1 ustawy z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji - stoi na bowiem na straży wolności słowa w radiu i telewizji, samodzielności dostawców usług medialnych oraz dostawców platform udostępniania wideo, interesów odbiorców usług i użytkowników oraz zapewnia otwarty i pluralistyczny charakter radiofonii i telewizji, a stanowisko Przewodniczącego KRRiT nie podlega ocenie Prezesa UKE.

Dlatego Marcin Wiącek prosi o wyjaśnienia przewodniczącego KRRiT, zwłaszcza co do motywów rekomendacji dla wydania przez Prezesa UKE decyzji I i decyzji II, a także wszelkich okoliczności faktycznych, które  mogą być pomocne w ocenie sprawy w ramach postępowania wyjaśniającego RPO.

VII.564.23.2022