Rzecznik Praw Obywatelskich przystąpił do sprawy w TK ze skargi konstytucyjnej ws. zawieszania nauczycieli w obowiązkach
- Rzecznik Praw Obywatelskich przystąpił do postepowania Trybunału Konstytucyjnego ze skargi konstytucyjnej ws. zawieszania nauczycieli w obowiązkach (sygn. akt SK 79/24)
- Sednem sprawy jest obligatoryjne zawieszanie nauczyciela, w tym będącego dyrektorem szkoły, w razie złożenia wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego dotyczącego czynu mającego naruszać prawo i dobro dziecka
Marcin Wiącek wnosi o stwierdzenie przez TK że:
- art. 85t ust. 2 i ust. 8 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2024 r. poz. 986 ze zm.) są niezgodne z art. 65 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP;
- art. 85t ust. 4 Karty Nauczyciela w zakresie, w jakim nie przewiduje ograniczenia czasu trwania zawieszenia w obowiązkach, podczas gdy postępowanie dyscyplinarne nadal się toczy, jest niezgodny z art. 65 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP;
- art. 85t ust. 6 i 10 Karty Nauczyciela w zakresie, w jakim dozwalają na rozpatrzenie odwołania od decyzji o zawieszeniu w obowiązkach, a w dalszej kolejności zażalenia na postanowienie rozpatrujące odwołanie, przez komisje dyscyplinarne działające odpowiednio przy właściwym wojewodzie oraz Ministrze Edukacji Narodowej na posiedzeniu niejawnym bez udziału obwinionego lub jego obrońcy, są niezgodne z art. 42 ust. 2 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
Rzecznik przedstawił TK szczegółowe uzasadnienie swego stanowiska. Marcin Wiącek dostrzega, że przewidziane przez ustawodawcę rozwiązanie może być przydatne dla celu, jakim jest ochrona wolności i praw małoletnich uczniów. Ustawodawca poniechał jednak wyboru najmniej dolegliwego dla jednostki środka ograniczającego jej wolność; a regulacja ta nie spełnia przesłanki proporcjonalności.
W ocenie RPO wprowadzenie procedury obligatoryjnego zawieszenia nie jest niezbędne. Zawieszenie, które w teorii miało stanowić tymczasowy środek zapobiegawczy służący ochronie uczniów, w istocie przeradza się w swoistą karę, nałożoną bez względu na celowość jej stosowania oraz bez możliwości skutecznego odwołania.
Ponadto w obecnym stanie prawnym istnieje ryzyko, że nauczyciel, mimo uznania jego niewinności, poniesie skutki finansowe nieuzasadnionego obwinienia. Nie wszystkie bowiem składniki zmniejszonego na czas zawieszenia wynagrodzenia, które mogłyby być uzyskane w przypadku kontynuowania pracy, są zwracane po korzystnym dla nauczyciela orzeczeniu
(całość uzasadnienia stanowiska RPO w załączniku) .
VII.7037.137.2024