Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Pani Marta z USA nie dostała pakietu wyborczego na II turę wyborów - tak jak i jej brat
• Pan Tomasz z Londynu nie otrzymał pakietu przed I turą, a  gdy spytał o to konsula, nie nadszedł do niego ani pakiet, ani nawet żadna odpowiedź
• W I turze wyborów pani Karolina zagłosowała korespondencyjnie z Holandii, w II turze chciała głosować w Polsce. Poinformowano ją, że nie musi uzyskiwać zaświadczenia o głosowaniu - co było nieprawdą
• A jeszcze przed  I turą pracowniczka ambasady mówiła jej, by nie przejmować się drugą turą, bo jest ona tylko "hipotetyczna”

Takie skargi od obywateli z zagranicy wpływają do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Rzecznik pyta ambasadorów RP w poszczególnych państwach o  wyjaśnienie przyczyn, które doprowadziły do tego, że tych obywateli pozbawiono konstytucyjnego prawa wybierania Prezydenta Rzeczypospolitej (art. 62 ust. 1 Konstytucji).

"Chciałam zgłosić informacje, iż pomimo zarejestrowania się na obydwie tury wyborów prezydenckich w Konsulacie w Waszyngtonie, USA, nie otrzymałam pakietu wyborczego na drugą turę wyborów, w której to jak wiemy, każdy glos się liczy. Mój brat (….) z którym obecnie mieszkam, także nie otrzymał własnego pakietu na drugą turę” – brzmi skarga pani Marty.

Pan Tomasz napisał: "Chciałem złożyć skargę na organ odpowiedzialny za przygotowanie korespondencyjnych wyborów prezydenckich 2020 w Wielkiej Brytanii, a dokładnie komisje wyborczą nr 150 w Londynie, adres: Londyn III, Ambasada RP w Londynie, 47 Portland Place, London W1B 1JH, za uniemożliwienie mi dokonania aktu głosowania i w konsekwencji pogwałcenia mojego czynnego prawa wyborczego zagwarantowanego mi przez Konstytucja RP. Zgodnie z wytycznymi MSZ w odpowiednim terminie dokonałem zgłoszenia online, podając wymagane dane, otrzymałem potwierdzenie rejestracji które przesyłam w załączniku, niestety nigdy nie otrzymałem pakietu wyborczego, nie mogłem wiec zagłosować w I turze wyborów. Skontaktowałem się mailowo z konsulatem, z prośbą o wyjaśnienie sytuacji i przysłanie mi pakietu na II turę wyborów ( list w załączniku) niestety nigdy nie otrzymałem żadnej odpowiedzi ani pakietu wyborczego”.

Jak wskazała w swej skardze pani Karolina, "chciałabym złożyć skargę na ambasadę RP w Hadze. Pierwszą turę wyborów musiałam odbyć korespondencyjnie, drugą planowałam już w Warszawie. Skreślono mnie z listy wyborców, ale nie przedstawiono możliwości uzyskania zaświadczenia o głosowaniu. Na infolinii zostałam poinformowana, że nie ma konieczności posiadania takiego zaświadczenia, jeśli chcę zagłosować w swoim miejscu zameldowania. Obecnie już wiem, że jest to nieprawda. Dodam, że pracowniczka ambasady jeszcze przed pierwszą turą była bardzo nieżyczliwa - powiedziała, abym nie przejmowała się drugą turą, bo jest ona tylko 'hipotetyczna' (sic!). Zostałam celowo wprowadzona w błąd i tym samym ograniczono moje prawa wyborcze. Nie mogę zagłosować w drugiej turze wyborów prezydenckich. Do Warszawy wróciłam we wtorek. Do tego czasu na holenderski adres nie przyszedł pakiet wyborczy”.

Pani Justyna napisała: "7 lipca 2020 otrzymałam list z Ambasady Polskiej w Madrycie zawierający pakiet do głosowania w drugiej turze Wyborów Prezydenckich 2020. Niestety, po otworzeniu i dokładnej inspekcji stwierdziłam w nim brak najważniejszego, mianowicie - karty do głosowania”.

Jak napisała 10 lipca pani Katarzyna, "w związku z moim miejscem zamieszkania, już przed pierwszą turą wyborów prezydenckich złożyłam wniosek o dopisanie mnie do spisu wyborców w berlińskim obwodzie konsularnym. Mój pakiet wyborczy do głosowania w pierwszej turze wyborów został dostarczony bez żadnego problemu, niestety pakietu umożliwiającego głosowanie w drugiej turze nie otrzymałam do tej pory”.

RPO wskazywał MSZ na problemy

Licznej grupie polskich wyborców za granicą nie udało się w terminie, w pełni skutecznie, zgłosić zamiaru głosowania korespondencyjnego i w efekcie wziąć udziału w wyborach 28 czerwca 2020 r. – pisał tydzień temu Adam Bodnar do  ministra spraw zagranicznych Jacka Czaputowicza.

Skarżą się oni do RPO na procedurę zgłaszania konsulom zamiaru głosowania korespondencyjnego - było na to za mało czasu, a nie było przystępnej informacji. Wiele skarg dotyczyło bardzo późnego otrzymania pakietów wyborczych; niemała grupa wyborców dostała je tak późno, że niemożliwe było już oddanie głosu. Ponadto są obawy, że pewna grupa polskich obywateli nie będzie mogła skutecznie zagłosować w drugiej turze 12 lipca.

- Niestety, wydają się sprawdzać obawy formułowane wcześniej m.in. przez Rzecznika Praw Obywatelskich, że nie będzie możliwe w takich warunkach zagwarantowanie realnej możliwości oddania głosu przez wszystkich uprawnionych, którzy chcieli wziąć udział w wyborach – podkreślał Adam Bodnar.

Już wcześniej wskazywał, że skuteczne zorganizowanie wyborów Prezydenta RP dla polskich obywateli poza granicami kraju jest bez wątpienia bardzo poważnym wyzwaniem, szczególnie w obliczu wyjątkowej sytuacji epidemiologicznej i związanych z nią ograniczeń.

VII.602.511.202, VII.602.500.2020, VII.602.513.2020,