Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• W czasie wizytacji jednostek penitencjarnych przedstawiciele Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur dowiedzieli się o programie pilotażowym, którego celem ma być umożliwienie osadzonym rozmów telefonicznych w celach mieszkalnych
• Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Wojciech Brzozowski pyta o szczegóły dyrektora generalnego Służby Więziennej płk. Andrzeja Peckę
• AKTUALIZACJA 29.11.2024: Trwają testy rozwiązania opartego na telefonach bezprzewodowych w wybranych jednostkach; jest ono przewidziane do ewentualnego wprowadzenia jedynie w jednostkach typu zamkniętego. Nie przewiduje się ograniczania możliwości korzystania z aparatu bezprzewodowego dla określonych grup osadzonych - głosi odpowiedź.

Krajowemu Mechanizmowi Prewencji Tortur nie są znane założenia tego programu ani jego zakres. Z pisma Ministra Sprawiedliwości do RPO z 3 października 2024 r. wynika jedynie, że "trwają prace nad wdrożeniem nowych rozwiązań, które pozwoliłyby wykonywać większą liczbę połączeń bez dodatkowego obciążania obowiązkami funkcjonariuszy".

ZRPO Wojciech Brzozowski zwraca się zatem do dyrektora generalnego SW o informację nt. szczegółów proponowanych rozwiązań, w tym o odpowiedzi na pytania:

• Czy Służba Więzienna opracowała wytyczne lub procedury dotyczące kwestii dostępu osadzonych do telefonów? Jeśli nie, to jaki jest stan prac i kiedy można się spodziewać ich ukończenia?
• Jakie rozwiązania w tym zakresie są przewidziane?
• Czy proponowane rozwiązania dotyczą wszystkich osadzonych i jednostek, czy tylko niektórych z nich?
• W których jednostkach zostaną wdrożone proponowane rozwiązania?
• Czy dyrektorzy jednostek penitencjarnych będą mieli swobodę dostosowania proponowanych rozwiązań do specyfiki i możliwości organizacyjnych tych jednostek?

Ponadto ZRPO Wojciech Brzozowski prosi o przesłanie procedur i wytycznych lub ich roboczej wersji, jeśli są na etapie procedowania.

Odpowiedź płk. Andrzeja Pecki, dyrektora generalnego SW 

Służba Więzienna aktualnie prowadzi prace związane z wdrożeniem programu pilotażowego, którego celem ma być umożliwienie osadzonym korzystania z samoinkasujących aparatów telefonicznych w celach mieszkalnych. Rzeczone rozwiązanie docelowo pozwoliłoby w sposób istotny zmodyfikować sposób korzystania przez osoby pozbawione wolności z przysługującego im uprawnienia, przy jednoczesnym zwiększeniu bezpieczeństwa na terenie jednostek organizacyjnych Służby Więziennej, a także odciążeniu funkcjonariuszy formacji w realizacji zadań związanych stricte z realizacją rozmów telefonicznych. Powyższe ma szczególne znaczenie w warunkach zakładu karnego typu zamkniętego, albowiem to właśnie w jednostkach tego typu w przypadku wyrażenia chęci skorzystania z aparatu telefonicznego niezbędnym jest realizacja szeregu czynności ochronnych związanych z doprowadzeniem i poddaniem kontroli osoby opuszczającej celę mieszkalną.

Odnosząc się do kwestii zawartych w nadesłanej korespondencji informuję, że dotychczas nie opracowano wytycznych, ani procedur dotyczących dostępu osadzonych do telefonów, w tym do telefonów bezprzewodowych. Telefony, z których osadzeni korzystają w celi mieszkalnej, są w istocie samoinkasującymi aparatami telefonicznymi. Kierownicy poszczególnych jednostek organizacyjnych określają zasady korzystania z samoinkasujących aparatów telefonicznych w porządku wewnętrznym.

Obecnie trwają testy rozwiązania opartego o telefony bezprzewodowe w wybranych jednostkach podległych każdemu okręgowemu inspektoratowi Służby Więziennej. Termin ich zakończenia określono na dzień 31 grudnia 2024 r.

Wprowadzenie możliwości korzystania z aparatu w celi mieszkalnej, obok tradycyjnego umieszczonego w korytarzu oddziału mieszkalnego, to rozwiązanie pomocnicze, wspierające istniejący system realizacji rozmów telefonicznych. W założeniu ma ono usprawnić pracę funkcjonariuszy, przy jednoczesnej pełnej realizacji uprawnień osób pozbawionych wolności. 

Rozwiązanie, o którym mowa powyżej, jest testowane i przewidziane do ewentualnego wprowadzenia jedynie w jednostkach typu zamkniętego. Nie przewiduje się ograniczania możliwości korzystania z aparatu bezprzewodowego dla określonych grup osadzonych.

Informuję, że decyzje dotyczące ewentualnego wdrożenia programu pilotażowego podejmować będą kierownicy jednostek organizacyjnych w ramach posiadanych kompetencji z możliwością dostosowania wdrażanych rozwiązań do specyfiki i możliwości organizacyjnych poszczególnych zakładów karnych i aresztów śledczych. Należy jednak podkreślić, że będą oni zobowiązani do realizacji rozmów telefonicznych również na dotychczasowych zasadach.

KMP.571.23.2024