Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Mimo prośby z marca 2025 r. Rzecznik Praw Obywatelskich nadal nie uzyskał raportu z wizytacji Ministerstwa Sprawiedliwości w placówkach wychowawczych i resocjalizacyjnych
• Zastępca RPO Wojciech Brzozowski ponawia ten wniosek, wskazując, że Rzecznik ma dostęp do wszystkich informacji dotyczących traktowania osób pozbawionych wolności i warunków ich zatrzymania, w tym sprawozdań z czynności organów kontrolnych i nadzorczych 

Chodzi o raport MS omawiany podczas posiedzenia Sejmu 9 maja 2024 r., o który ZRPO wystąpił do MS 7 marca 2025 r. Pomimo kolejnego pisma w tej sprawie i sygnalizowania braku odpowiedzi na spotkaniach przedstawicieli RPO, Centralnego Zarządu Służby Więziennej i MS, raport nie został udostępniony.

– Taka sytuacja jest niepożądana z punktu widzenia zobowiązań wynikających z Protokołu fakultatywnego do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania oraz skuteczności procesu zapobiegania torturom i poniżającego traktowania nieletnich – pisze ZRPO do podsekretarz stanu w MS Marii Ejchart.

Wykonując funkcję krajowego organu do spraw zapobiegania torturom (krajowego mechanizmu prewencji tortur), RPO ma zgodnie z art. 20 lit. b Protokołu fakultatywnego dostęp do wszystkich informacji dotyczących traktowania osób pozbawionych wolności i warunków ich zatrzymania, w tym również sprawozdań z czynności organów kontrolnych i nadzorczych. 

Tylko bowiem pełny dostęp do tych informacji pozwala Rzecznikowi na efektywne monitorowanie sytuacji w miejscach pozbawienia wolności, przedstawianie odpowiednich zaleceń zmierzających do eliminacji ryzyka tortur i poniżającego traktowania, opiniowanie aktów prawnych oraz planowanie i podejmowanie działań zapobiegawczych. Ustalenia raportu mają zatem fundamentalne znaczenie z punktu widzenia ochrony nieletnich przed wszelkimi formami niewłaściwego traktowania.

Podkomitet ONZ ds. Prewencji Tortur (SPT) wskazuje, że KMPT powinien mieć pełny dostęp do wszystkich informacji wskazanych w art. 20 OPCAT w każdym momencie, w którym są mu potrzebne. Podkomitet podkreśla, że określone informacje mogą być potrzebne KMPT, aby przygotować się do wizyty lub w okresie po wizycie w celu skutecznego opracowania raportu. Dlatego też należy zapewnić KMPT dostęp do wszystkich informacji przewidzianych w art. 20 OPCAT, ilekroć informacje takie są wymagane przez Krajowy Mechanizm.

KMPT.573.3.2025