Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Od początku kadencji sferę stosunków rodzinnych – praw i wolności człowieka i obywatela – RPO VII kadencji uważał za szczególnie istotną. Jedną z inicjatyw Rzecznika była organizacja w porozumieniu z ówczesnym rzecznikiem praw dziecka Markiem Michalakiem, Zespołu Ekspertów ds. Alimentów.
• Tematyka prawa rodzinnego była także istotną częścią programów kolejnych Kongresów Praw Obywatelskich (2017-2019), jak również przedmiotem rozważań podczas odrębnego Kongresu Praw Rodzicielskich w 2018 r.
• W 2019 r. RPO promował też obywatelskie „Standardy pomocy dziecku w sytuacji rozstania rodziców”.
• 15 czerwca Adam Bodnar wziął udział w konferencji naukowej o problemach dzieci w sytuacji rozstania rodziców. Podkreślił, że jażdego roku tysiące dzieci w Polsce doświadcza sytuacji kryzysowej, jakim jest rozstanie się rodziców.

„Standardy pomocy dziecku….”, powstałe z inicjatywy kilku organizacji pozarządowych – tych nieodzownych przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, zebrane w broszurze skierowanej do poszczególnych grup biorących udział w złożonym procesie rozpadu związku, i skupione na zapewnieniu ochrony dobra dziecka, RPO objął patronatem. W Biurze RPO została zorganizowana ich prezentacja, połączona z debatą. Przedstawiciele twórców Standardów brali także udział w III Kongresie Praw Obywatelskich.

Pandemia oraz próby, podjęte przez rządzących w celu jej ograniczenia i stłumienia, wpłynęły także znacząco na życie niemal wszystkich polskich rodzin:

• Spadek dochodów rodziców naraził ich na szczególne problemy -– dotyczyło to zarówno tych rodziców, którzy pierwszoplanowo i na co dzień zajmowali się wspólnymi dziećmi, jak i tych, którzy swój obowiązek utrzymywania i wychowywania wspólnych dzieci wypełniali głównie przez spłatę alimentów;
• Dla rodzin doświadczających rozstania izolacja i ograniczenia w podróżowaniu stały się powodem, a czasem pretekstem, ograniczania kontaktów między rodzicami i dziećmi – szczególnym wypadkiem były kontakty transgraniczne, wiążące się z obowiązkową kwarantanną, a tym samym niemal nierealizowane przez długi czas;

Tymczasem sądy rodzinne w pewnym okresie zajmowały się jedynie sprawami pilnymi, do których katalogu rządzący nie zdecydowali się – mimo apeli RPO – wpisać spraw o alimenty i o o kontakty. Nie było też wyjątków od kwarantanny granicznej w przypadku sądowo uregulowanych kontaktów rodziców i dzieci.

Na konferencji panel dyskusyjny o sytuacji dzieci moderował przedstawiciel Biura RPO Michał Kubalski,  członek europejskiej grupy eksperckiej ds. rodzicielstwa. Do panelu zaproszeni byli:

• st. sierż. Rafał Jasikowski, były dzielnicowy Pragi Południe, Wydział Organizacji Służby Komendy Rejonowej Policji Warszawa VII
• Aleksandra Szewera-Nalewajek, kuratorka rodzinna z Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ, przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Kuratorów Sądowych
• Marta Witek-Zegan, prawniczka, mediatorka, Stowarzyszenie OPTA
• sędzia Dorota Hildebrand-Mrowiec, preze ka Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce
• dr Małgorzata Eysymontt, adwokatka, SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
• Robert Ofiara, adwokat, Kancelaria Adwokacka, współtwórca „Standardów pomocy dziecku…”