Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• RPO ma wątpliwości, czy wobec incydentów podczas Marszu Niepodległości 11 listopada 2017 r. wojewoda powinien podtrzymać zgodę na to zgromadzenie cykliczne
• Ochronie konstytucyjnej podlegają bowiem wyłącznie pokojowe manifestacje. Prawo dopuszcza możliwość zakazania zgromadzenia, jeżeli narusza ono prawo
• Tymczasem podczas tego marszu używano rac; wznoszono okrzyki i niesiono transparenty, których treśc mogła być przestępstwem
• Ponadto agresywnie zachowywano się wobec uczestników kontrmanifestacji prezentujących hasła antyfaszystowskie

Rzecznik Praw Obywatelskich podjął z urzędu sprawę  przebiegu zgromadzenia cyklicznego 11 listopada 2017 r. w Warszawie z okazji Święta Niepodległości.

Wojewoda Mazowiecki - w trybie art. 26b ust. 1 ustawy z 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach - wydał zgodę na odbycie tego zgromadzenia cyklicznego od 2017 r do 2020 r., każdego 11 listopada.

Jak wskazywały media, podczas Marszu Niepodległości  11 listopada 2017 r. mogło dojść do przypadków naruszania prawa przez uczestników zgromadzenia:

• wznoszono okrzyki i niesiono transparenty, których treść mogła stanowić przestępstwa z art. 119, 255, 256 lub 257 Kodeksu karnego,
• używano materiałów pirotechnicznych,
• agresywnie  zachowywano się wobec uczestników kontrmanifestacji prezentujących hasła antyfaszystowskie.

Rzecznik zwrócił się w tej sprawie o wyjaśnienia do Komendanta Stołecznego Policji i prokuratury.

Z uwagi na te zastrzeżenia co do przebiegu zgromadzenia cyklicznego 11 listopada 2017 r., Biuro RPO  w piśmie do wojewody wyraziło wątpliwość,  czy w świetle art. 57 Konstytucji RP oraz przepisów ustawy Prawo o zgromadzeniach zgoda na przeprowadzenie zgromadzenia cyklicznego na następne trzy lata powinna zostać podtrzymana.

Należy bowiem podkreślić, że ochronie konstytucyjnej podlegają wyłącznie pokojowe manifestacje. Artykuł 14 pkt 1 i 2 Prawa o zgromadzeniach - stosowany odpowiednio do zgromadzeń cyklicznych - przewiduje zaś możliwość zakazania zgromadzenia, jeżeli jego cel narusza wolność pokojowego zgromadzania się, jego odbycie narusza art. 4 ustawy (tj. gdy uczestnicy posiadają wyroby pirotechniczne) lub zasady organizowania zgromadzeń albo cel zgromadzenia lub jego odbycie naruszają przepisy karne, a także gdy odbycie zgromadzenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach.

VII.613.13.2017