Realizacja wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczących osadzonych niebezpiecznych – ponowne wystąpienie RPO
Ponieważ 16 lutego 2016 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu (ETPC) ponownie wydał wyroki odnoszące się do więźniów niebezpiecznych i stosowanego wobec nich reżimu, Rzecznik ponownie wystąpił do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej wskazując na problem właściwej realizacji wyroków ETPC.
W sprawach Paluch v. Polska (skarga nr 57292/12) oraz Świderski v. Polska (skarga nr 5532/10) ETPC uznał, że Polska naruszyła art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, zasądzając na rzecz skarżących kwotę odpowiednio 3500 i 9000 euro. Pierwszy ze skarżących był zakwalifikowany do niebezpiecznych przez okres blisko 9 miesięcy, drugi ponad 4 lata.
Zgodnie z orzecznictwem ETPC decyzje o zakwalifikowaniu do kategorii więźniów niebezpiecznych lub o przedłużeniu tego statusu powinny zawierać szczegółowe uzasadnienie. Warunki osadzenia należy natomiast dostosowywać do indywidualnych zachowań i cech osobowych.
Dr Ewa Dawidziuk, dyrektor Zespołu do spraw Wykonywania Kar
Wyroki z 16 lutego oraz z 12 stycznia br., jak również zawierane przez rząd ugody wskazują, że praktyka postępowania z niebezpiecznymi w polskich jednostkach penitencjarnych musi zostać niezwłocznie zmieniona. W przeciwnym razie kolejne sprawy będą przegrywane przed ETPC, obciążając finansowo Skarb Państwa, a grupa wyroków odnoszących się do więźniów niebezpiecznych nadal nie będzie uznana za implementowaną. Wydane w 2016 r. wyroki Trybunału w Strasburgu podkreślają potrzebę indywidualizacji w postępowaniu z więźniami niebezpiecznymi. Aktualnie rutynowe stosowanie wszystkich elementów reżimu dla niebezpiecznych nie jest akceptowane.
IX.517.1438.2015