Biuletyn Informacji Publicznej RPO

OBWE/ODIHR ma poważne obawy wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP,  a także rozporządzenia MSWiA z 20 sierpnia 2021 r. ws. czasowego zawieszenia lub ograniczenia ruchu granicznego na określonych przejściach granicznych.

Przepisy te naruszałyby obowiązki Polski określone w prawie międzynarodowym oraz jej zobowiązania w ramach OBWE. Zaleca się znaczącą modyfikację projektu ustawy lub rezygnację z niego, jak również modyfikację niektórych przepisów obowiązującego rozporządzenia.

Zalecenia OBWE/ODIHR:  

• Procedura administracyjna przewidziana w art. 1 i 2 projektu ustawy nie zapewnia wymaganych zabezpieczeń oraz gwarancji, w tym ze względu na ograniczenie podstaw ubiegania się o ochronę międzynarodową i brak indywidualnej oceny ryzyka w przypadku osób zgłaszających się do Straży Granicznej, a tym samym może prowadzić do naruszenia zakazu pośredniego refoulement (zawracania) ustanowionego w art. 33 Konwencji ONZ dotyczącej statusu uchodźców oraz na mocy pozytywnych obowiązków wynikających z art. 2 i 3 EKPC.
• Zaleca się uchylenie lub znaczącą modyfikację przepisów ust. 2a i 2b wskazanych w rozporządzeniu ministra, gdyż umożliwiają one przymusowe wydalenie na mocy zarządzenia, co może również skutkować zbiorowym wydaleniem na podstawie pisemnego protokołu, który dokumentuje jedynie przekroczenie przez daną osobę granicy Polski wbrew przepisom prawa, a tym samym skutkować naruszeniem zakazu wydalania i/lub zbiorowego wydalania.
• Projektowane przepisy w nieuzasadniony sposób ograniczą prawo do skutecznego środka odwoławczego dla osób ubiegających się o ochronę międzynarodową i azyl w Polsce (będąc w drodze lub na terytorium Polski) przez ograniczenie możliwości wystąpienia z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej oraz niezapewnienie skutecznego prawa do dochodzenia roszczeń i odwołania.

(całość opinii w załączniku)