Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Parlament Europejski w rezolucji przyjętej 11 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia UE strefą wolności osób LGBTIQ przypomina, że prawa osób LGBTIQ są prawami człowieka.
• Podejmowanie przez polskie samorządy uchwał przeciw tzw. ideologii LGBT wpisuje się w szerszy kontekst nasilonej dyskryminacji i ataków na społeczność LGBTIQ w Polsce.
• Korzystanie z wolności słowa wiąże się z obowiązkami i odpowiedzialnością, zwłaszcza w przypadku władz publicznych, które nie powinny angażować się w nawoływanie do nienawiści, ani żaden dyskurs stygmatyzujący osoby LGBTIQ, a stanowczo potępiać takie narracje oraz przeciwdziałać im.
• Zwalczanie nierówności jest obowiązkiem wymagającym wspólnych wysiłków i działań na każdym szczeblu władzy.

Rezolucja brzmi: Parlament Europejski niniejszym ogłasza Unię Europejską „strefą wolności osób LGBTIQ”.

Rezolucja została przyjęta 492 głosami, przy 141 przeciwnych, a 46 europosłów wstrzymało się od głosu. Jest to wyraz stanowczego sprzeciwu wobec „stref wolnych od ideologii LGBT” w Polsce i działań o podobnym znaczeniu realizowanych w kilku innych państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Sytuacja osób LGBTIQ w Polsce wciąż wywołuje niepokój wielu instytucji działających na rzecz ochrony praw człowieka i poszanowania wspólnych, uniwersalnych wartości. Osoby nieheteronormatywne stały się bowiem w ostatnich latach celem licznych ataków, piętnowania i wykluczania z życia społecznego, opartych na uprzedzeniach i stereotypach.

Mijają już dwa lata od kiedy pierwsze rady jednostek samorządu terytorialnego różnego szczebla podjęły rezolucje przeciw „ideologii LGBT”, które pozostają jednym z najbardziej jaskrawych problemów dyskryminacji w działaniach organów władzy publicznej. Parlament Europejski odnotował w rezolucji w szczególności to, że „polski Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł dziewięć skarg przeciwko niektórym województwom, powiatom i gminom, które podjęły uchwały o wolności od „ideologii LGBT”, w wyniku czego do tej pory sądy administracyjne uznały cztery uchwały za niekonstytucyjne”. Ich przyjęcie skutkowało tym, że „Norwegia wycofała się z przyznawania funduszy, a Komisja odrzuciła wnioski o finansowanie unijne w ramach programu „Partnerstwo miast” złożone przez polskie miasta, które ogłosiły strefy wolne od LGBTI. Ponadto wszystkie fundusze UE zarządzane na podstawie rozporządzeń w sprawie wspólnych przepisów na lata 2021–2027 muszą być zgodne z zasadą niedyskryminacji i prawami podstawowymi określonymi w Traktacie, włącznie z niedyskryminacją ze względu na orientację seksualną.”.

Dla zapewnienia sprawiedliwego i równego traktowania, a w tym bezpieczeństwa i ochrony osobom LGBTIQ, niezbędne jest nie tylko wycofanie się z dyskryminujących uchwał, ale też podjęcie działań pozytywnych w obszarach wskazanych w rezolucji Parlamentu Europejskiego, w tym:

• w zakresie edukacji, dla zapewnienia bezpiecznych warunków nauki wszystkim dzieciom, poprzez podkreślanie znaczenia różnorodności i szacunku należnego każdemu człowiekowi,
• zapewnienie wolności zgromadzeń,
• ustanowienie skutecznych środków ochrony przed dyskryminacją, napaścią, nękaniem lub groźbami,
• wprowadzenie zakazu terapii konwersyjnych,
• przyjęcie regulacji zapewniających ochronę ze względu na tożsamość płciową lub cechy płciowe.
• Osoby LGBTIQ w całej Unii Europejskiej powinny cieszyć się swobodą życia i publicznego okazywania swojej orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, ekspresji płciowej i cech płciowych bez obawy przed nietolerancją, dyskryminacją lub prześladowaniem z tych powodów.