Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Sesja 26: Kurcząca się przestrzeń dla społeczeństwa obywatelskiego i dyskursu publicznego w Polsce (BLOK A)

Data
,
Sala
audytorium
  • Ważne, aby się nie dać podzielić, skłócić i przeciwstawiać sobie
  • Kiedy państwo nie rozmawia i nie słucha, rośnie znaczenie debaty ulicznej

Podstawą dyskusji był raport unijnej Agencji Praw Podstawowych o zagrożeniach dla działalności organizacji pozarządowych w Europie.

W panelu uczestniczyli przedstawiciele i przedstawicielki organizacji krajowych. Poruszali kwestie finansowania organizacji pozarządowych, szykanowania liderów, ustanawiania prawodawstwa ograniczającego działalność niektórych NGOs.

Specjalnym gościem była Marta Pardavi, liderka Węgierskiego Komitetu Helsińskiego, która odniosła się m.in. do ustawy „Stop Soros” przyjętej na Węgrzech, a także do statusu Uniwersytetu Środkowo-Europejskiego w Budapeszcie.

W panelu udział wzięli:

  • Ewa Kulik-Bielińska - dyrektorka Fundacji im. Stefana Batorego, odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za działalność w opozycji demokratycznej w latach 70-tych.
  • Draginja Nadażdin - dyrektorka Amnesty International Polska
  • Paweł Kasprzak - prezes zarządu Fundacji Wolni Obywatele RP
  • Katarzyna Kądziela - po 1989 była współinicjatorką takich przedsięwzięć, jak Fundacja Pomoc Społeczna SOS Jacka Kuronia, Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” czy Partia Kobiet. 
  • Marta Pardavi – prawniczka, obrończyni praw człowieka i współprzewodnicząca Węgierskiego Komitetu Helsińskiego (HHC) 
  • moderator Marcin Walecki

Marta Pardavi podkreśliła, że Węgry są pierwszym krajem w Europie wchodzącym w kurczącą się przestrzeń dla działalności społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych.  Na Węgrzech to przede wszystkim zmniejszająca się dostępność do informacji, zmniejszająca się wolność akademicka, ustawy niekorzystne dla organizacji pozarządowych, co raz trudniej zwracać się bezpośrednio do społeczeństwa z powodu braku dostępu do mediów. Ale mimo to musimy się nauczyć rozmawiać z ludźmi, słuchać ich.

Uczestnicy dyskusji zwracali uwagę na:

  • Zmniejszanie się przestrzeni dla organizacji w Polsce, podobnie jak na Węgrzech, choć jeszcze w mniejszym zakresie, polega na:
    • ograniczaniu roli organizacji pozarządowych
    • dzieleniu organizacji na lepsze i gorsze, nasze i nie nasze
    • inicjowaniu tworzenia organizacji w kontrze do już istniejących
    • zagarnianiu przestrzeni dotychczas przeznaczonych dla organizacji przez instytucje państwowe
    • represjach, naciskach odbieraniu dotacji dla organizacji, wymawianiu lokali i ograniczaniu wolności organizacji sprzeciwiających się instytucji rządowej, co paradoksalnie, zmieniło formy dofinansowania organizacji i pobudziło ludzką aktywność
    • kryminalizacji pomocy dla uchodźców
    • inwigilacji, obserwowaniu aktywnych obywateli i przedstawicieli organizacji pozarządowych
    • Unikaniu konsultacji publiczych poprzez inicjatywy poselskie a nie rządowe, (bo poselskie konsultacji nie wymagają) ->  ale spowodowało to jednak w Polsce olbrzymie zainteresowanie Konstytucją RP
  • Coraz większe znaczenie ma debata uliczna, bo państwo nie chce rozmawiać z obywatelami, nie chce ich słuchać. To czasami jedyne miejsce, gdzie głos niektórych grup, jak np. kobiet słychać najlepiej i najgłośniej
  • Wzbudziła się solidarność pomiędzy organizacjami, ruchami społecznymi, obywatelami, ważne, aby się nie dać podzielić, skłócić i przeciwstawiać sobie, wiele inicjatyw, ale także różnych niezależnych funduszy będzie wspierać te działania.
Moderuje

Załączniki:

Autor informacji: Agnieszka Jędrzejczyk
Data publikacji:
Osoba udostępniająca: Agnieszka Jędrzejczyk