Mirosław Wróblewski i prawie do informacji publicznej. Wywiad dla "Gazety Wyborczej"

Data:

2021-03-10

Wniosek pierwszej prezes SN Małgorzaty Manowskiej do Trybunału Konstytucyjnego zmierza do tego, by obywatele mogli się dowiedzieć tylko o tym, co władza zechce im udostępnić. Rozmowa z Mirosławem Wróblewskim, dyrektorem Zespołu Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich.

Ewa Ivanova: Pierwsza prezes SN Małgorzata Manowska złożyła do Trybunału Julii Przyłębskiej wniosek o stwierdzenie niekonstytucyjności przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. To zapowiedź końca jawności władz publicznych?

Mirosław Wróblewski: – Wniosek dotyka fundamentów ustawy, jej podstawowych definicji, zarówno przedmiotu, tego, czym jest informacja publiczna, jak i tego, kto jest podmiotem zobowiązanym do jej udostępnienia. Dlatego jeśli trybunał podzieli te wątpliwości i uzna definicje za nieprecyzyjne ustawa – mówiąc obrazowo – nie będzie miała ani rąk, ani nóg. W ogóle nie będzie wiadomo, co udostępniać i kto ma udostępniać, a kto nie.

Czyli, podważając kilka definicji kluczowych dla ustawy, można de facto wysadzić w powietrze całą ustawę? Sprytne. Obywatele i media nie mieliby szans na wydobycie jakiejkolwiek informacji o tym, jak działa państwo.

– Jedynym wyjściem byłoby oparcie się bezpośrednio na konstytucji. Akurat w zakresie dostępu do informacji publicznej mamy dosyć szczegółowy przepis w konstytucji – artykuł 61. Można byłoby go stosować bezpośrednio, gdyby ustawa zupełnie przestała być przydatna. Sądy dotychczas sięgały już po bezpośrednie stosowanie konstytucji. Ale z drugiej strony Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiadało, że bezpośrednie stosowanie konstytucji może być podstawą wszczęcia postępowań dyscyplinarnych przeciwko sędziom. Gdyby to wywarło skutecznie efekt mrożący i powstrzymało sądy przed bezpośrednim stosowaniem art. 61 konstytucji, to wówczas rzeczywiście mielibyśmy koniec dostępu do informacji publicznej. Koniec jawności. Koniec prawa do informacji, jakie dotychczas znamy i jakie powinno w oparciu o konstytucję funkcjonować.

O patologiach władzy – cicho sza!

O czym nie mogliby się wtedy dowiedzieć dziennikarze ani obywatele?

– Mogliby się dowiedzieć tylko o tym, co władza chce im udostępnić. Przy czym mówiąc „władza”, nie mam na myśli wyłącznie rządu i administracji rządowej, lecz tysiące podmiotów od jednostek samorządu terytorialnego po różne inne podmioty spoza sfery stricte administracji publicznej, które dysponują środkami publicznymi. (...)

Ważne linki:

Cały wywiad w serwisie Gazety Wyborczej (serwis platny)

Screen strony internetowej ze zdjęciem kobiety

Wywiad dyr. Mirosława Wróblewskiego opatrzony zdjęciem I prezes Sądu Najwyższego, inicjatorki wniosku do TK o ograniczenie dostępu obywateli do informacji publicznej

Informacja o udostępnieniu:

Autor informacji: Agnieszka Jędrzejczyk

Data publikacji: 2021-03-11 09:05:21

Osoba udostępniająca: Agnieszka Jędrzejczyk

Historia zmian:

Data: 2021-03-11 09:08:48

Tytuł: Mirosław Wróblewski i prawie do informacji publicznej. Wywiad dla "Gazety Wyborczej"

Operator: Agnieszka Jędrzejczyk