Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Propozycja badania, która nie została zrealizowana

Temat:

Dyskryminowanie dzieci w zakresie prawa dzieci do posiadania obojga rodziców, przez ograniczanie prawa dzieci do kontaktu z jednym lub obojgiem rodziców, w sytuacji rozejścia się ich rodziców oraz dzieci z rodzin dotkniętych niedostatkiem.

Cel badawczy:
Celem badania jest uzyskanie rzeczywistego obrazu sytuacji dzieci:

• dzieci, których rodzice się rozstali,
• żyjących w rodzinach dotkniętych niedostatkiem
• wychowywanych przez rodziców uznawanych przez sądy za nieporadnych życiowo,

przez:

1. Badanie sytuacji dzieci pozbawionych prawa nieograniczonych kontaktów z rodzicami:
2. Ustalenie liczby spraw, w których sądy pozbawiły rodziców władzy rodzicielskiej lub ją zawiesiły bądź ograniczyły z jednoczesnym umieszczeniem dzieci w placówce wychowawczej, rodzinie zastępczej lub domu dziecka, z uwzględnieniem przyczyn takich jak: bieda, konflikty między rodzicami i inne.
3. Ustalenie liczby samobójstw dzieci oraz chorób psychicznych dzieci, wywołanych decyzją o rozdzieleniu z jednym lub z obojgiem rodziców.
4. Ustalenie liczby orzeczeń sądowych w wyniku których nastąpiło rozdzielenie rodzeństwa.

Badanie sposobu powierzania przez sądy pieczy nad dziećmi w sytuacji rozstania ich rodziców:

1. Wykazanie, w ilu przypadkach sądy powierzyły pieczę(władzę) nad dziećmi:

• obojgu rodzicom,
• matce z ograniczonym prawem ojca do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka,
• ojcu z ograniczonym prawem matki do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka,
• powierzenie pieczy nad dzieckiem jednemu z rodziców z jednoczesnym pozbawieniem praw rodzicielskich drugiego, z wyszczególnieniem, w ilu przypadkach powierzono matce, a w ilu ojcu.

2. W sytuacji powierzenia pieczy nad dzieckiem obojgu rodzicom, wykazanie w ilu przypadkach sądy zdecydowały o miejscu zamieszkania dziecka przy matce, a w ilu przy ojcu. Należy uwzględnić dwie grupy wiekowe dzieci: 0-4 lata i 4-18 lat.

3. Wykazanie, w ilu przypadkach Sądy rejonowe odebrały pełne prawa rodzicielskie jednemu z rodziców, których wcześniej Sąd nie regulował (w wyniku rozwodu bądź separacji) pozostawiając obojgu rodzicom pełnię praw rodzicielskich. W ilu przypadkach sąd ograniczył prawa rodzicielskie do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka jednemu z rodziców. Należy uwzględnić, w ilu przypadkach ograniczenie praw nastąpiło na skutek rażących zaniedbań rodzica?

4. W ilu przypadkach sąd nie zabezpieczył kontaktów dziecka z jednym z rodziców, z którym dziecko nie mieszka, na czas trwania postępowania mimo złożonych wniosków?

Badanie dotyczące ustalania kontaktów z dziećmi i ich egzekucji:

1. W ilu przypadkach sądy orzekły opiekę naprzemienną:

• na wspólny wniosek,
• na wniosek ojca,
• na wniosek matki ,
• na wniosek RODK .

2. Przy ustalaniu kontaktów z dzieckiem należy ustalić, jaki % czasu spędzanego z dzieckiem sądy przyznały ojcu, a jaki matce.

3. W ilu przypadkach sądy nie regulowały kontaktów żadnemu z rodziców przy sprawie o rozwód bądź separację lub przyznały kontakty nieograniczone.

4. Ustalić czas trwania postępowania, w jakim sądy rejonowe rozstrzygały o kontaktach (ustalenie lub zmiana kontaktów) od wniesienia wniosku, do prawomocnego orzeczenia przez pierwszą lub dwie instancje.

5. W zakresie egzekucji kontaktów w odniesieniu do Sądów Rejonowych ustalić:

• w ilu przypadkach egzekucja kontaktów dotyczyła ojca, a w ilu matki,liczbę spraw o egzekucję kontaktów oraz liczbę oddalonych lub umorzonych wniosków o egzekucję,
• ile było spraw o ustalenie kontaktów dziadków z wnukami, w tym ile dotyczyło dziadków ojczystych, a ile dziadków macierzystych,
• ile spraw o ustalenie kontaktów dziadków z wnukami oddalono w pierwszej instancji, ile skutecznie zaskarżono i jaki był czas trwania postępowań,
• jak długo trwało wydanie prawomocnego orzeczenia o egzekucje kontaktów od wniesienia wniosku do prawomocnego orzeczenia,
• w ilu przypadkach Policja, kuratorzy, pracownicy opieki społecznej odebrali dzieci ojcom, ile matkom, w wyniku postanowień sądów o odebranie dziecka i w ilu przypadkach bez przedmiotowych postanowień.

Badanie dotyczące dyskryminowania dzieci w przedszkolach i szkołach oraz w placówkach służby zdrowia, przez naruszenie prawa dzieci do obojga rodziców przez:

• uniemożliwienie dzieciom kontaktu z obojgiem rodziców w tych placówkach, gdy rodzice żyją w rozłączeniu,
• odmowę udzielenia obojgu rodzicom (żyjących w rozłączeniu) informacji dotyczących istotnych spraw dziecka.

Uzasadnienie:
Przeprowadzenie badań w sposób opisany powyżej pozwoli na uzyskanie rzetelnego obrazu sytuacji dzieci po rozejściu się rodziców oraz dzieci żyjących w rodzinach objętych niedostatkiem. Pozwoli uzmysłowić władzom skalę problemu, a co za tym idzie podjęcie działań dla przeciwdziałania dyskryminacji dzieci, w kierunku:

• zmiany prawa rodzinnego,
• skutecznej walki ze stereotypami,
• opracowania systemu pomocy rodzinom żyjącym w niedostatku.

W sytuacji rozejścia się rodziców (separacja, rozwód, rozstanie) - promowanie zrównoważonej opieki obojga rodziców nad dzieckiem, jako najlepszego sposobu zabezpieczenia prawa dzieci do kontaktów z obojgiem rodziców (opieka naprzemienna-równoważna ).

Forum Matek Przeciw Dyskryminacji Ojców