Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Propozycja badania, która nie została zrealizowana

Temat badania:
Dyskryminacja kobiet w obszarze ochrony zdrowia w zakresie dostępu do świadczeń zdrowia reprodukcyjnego specyficznych ze względu na płeć oraz molestowania seksualnego

Cel badawczy:
Określenie skali i specyfiki nierównego traktowania ze względu na płeć oraz regulacji i praktyk dyskryminacyjnych w obszarze zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego kobiet.

Uzasadnienie:
Istotne jest określenie skali nierównego traktowania ze względu na płeć w obszarze ochrony zdrowia.
Obecnie badania takie w sposób systematyczny na skalę ogólnokrajową nie są prowadzone. Kobiety zaś mają, co wynika z doświadczeń organizacji pozarządowych, problemy w dostępie do świadczeń, które są przeznaczone wyłącznie dla nich a wynikają właśnie z ich płci. Są to świadczenia zdrowia reprodukcyjnego - poradnictwa z zakresu planowania rodziny, dostępu do antykoncepcji (w tym doraźnej), zabiegów przerywania ciąży, badań prenatalnych, opieki okołoporodowej.
W tym zagadnieniu mieści się również kwestia klauzuli sumienia, nadużywania jej przez lekarzy oraz specyfiki świadczeń, w których może mieć zastosowanie, co może świadczyć o jej dyskryminującym charakterze z punktu widzenia praktyki stosowania przepisów ją regulujących i jej faktycznego zakresu. Kluczową przesłanką dyskryminacji w związku z tym przywilejem może być właśnie płeć.
Ważnym elementem jest również kwestia molestowania seksualnego kobiet w związku ze świadczonymi usługami zdrowotnymi przez lekarzy.
Obecna ustawa nie zapewnia ochrony prawnej przed dyskryminacją ze względu na płeć w ochronie zdrowia. Wydaje się, że to wykluczenie powoduje znaczne ograniczenie możliwości dochodzenia swoich praw przez kobiety. Postępowanie o naruszenie dóbr osobistych rządzi się bowiem innymi prawami, przede wszystkim zaś nie dotyczy go zasada odwróconego ciężaru dowodu. Praktyka i i doświadczenie organizacji pozarządowych wskazuje na to, że obecnie kobiety doświadczające dyskryminacji w ochronie zdrowia mają w sposób nieuzasadniony ograniczony dostęp do środków ochrony ich praw. Ważne jest określenie skali tego zjawiska.

Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny