Protest cudzoziemców w Ośrodku w Lesznowoli – wizytacja przedstawicieli BRPO
24 maja 2022 r. Piotr Wymysłowski i Agnieszka Szmajdzińska z zajmującego się ochroną praw migrantów Zespołu ds. Równego Traktowania w Biurze RPO, Justyna Jóźwiak z Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur oraz Główny Koordynator ds. współpracy naukowej w Biurze RPO Maciej Grześkowiak przeprowadzili niezapowiedzianą wizytację Strzeżonego Ośrodka dla Cudzoziemców w Lesznowoli.
Celem wizytacji przedstawicieli RPO było zbadanie okoliczności trwającego w Ośrodku od dnia 4 maja br. protestu głodowego oraz ocena stanu poszanowania praw protestujących cudzoziemców. Z poczynionych ustaleń wynika, że początkowo tę formę protestu prowadziło dwudziestu trzech cudzoziemców umieszczonych w Ośrodku, natomiast w dniu wizytacji było to dziesięć osób.
Wizytujący przeprowadzili rozmowy z sześcioma cudzoziemcami – dwoma osobami, które już zakończyły protest oraz czterema osobami, które w dalszym ciągu uczestniczą w proteście, Komendantem Placówki Straży Granicznej w Lesznowoli oraz jego Zastępcą – Kierownikiem Ośrodka Strzeżonego, pełniącymi tam służbę funkcjonariuszami SG, przedstawicielami personelu medycznego placówki oraz pracującą w ośrodku psycholożką.
Z rozmów z cudzoziemcami wynika, że powodem podjętego przez nich działania jest przedłużający się pobyt w detencji związany z prowadzeniem wobec nich postępowań o udzielenie ochrony międzynarodowej w Polsce. Protestujący nie zgłaszali, aby w związku z protestem głodowym spotkały ich negatywne konsekwencje ze strony funkcjonariuszy. Wskazywali natomiast na problem z dostępem do internetu, tj. ograniczonym czasem dostępu do stanowisk komputerowych (20 minut dziennie), mającym wynikać z niskiej jakości połączenia internetowego i tym samym nieproporcjonalną liczbą działających komputerów w stosunku do liczby umieszczonych cudzoziemców. W ocenie wizytujących stanowi to rzeczywiste ograniczenie możliwości utrzymywania kontaktu cudzoziemców z bliskimi. Innym sygnalizowanym przez cudzoziemców problemem był brak zrozumienia ich sytuacji prawno-pobytowej i zasad toczących się wobec nich postępowań administracyjnych, a także podejmowanie przez funkcjonariuszy Straży Granicznej indywidualnych decyzji co do obowiązujących limitów zakupów artykułów żywnościowych, dokonywanych ze środków finansowych cudzoziemców.
Jak wynika z informacji przekazanych zarówno przez funkcjonariuszy SG, jak i protestujących, protest przebiega spokojnie, cudzoziemcy są pod stałą obserwacją kierownictwa Ośrodka, mają możliwość skorzystania z opieki medycznej i psychologicznej, jednak na własną prośbę zrezygnowali ze zgłaszania się do przedstawicieli personelu medycznego w celu sprawdzenia ich stanu zdrowia, co potwierdziła przedstawiona wizytującym dokumentacja medyczna i rozmowa z cudzoziemcami.
Rzecznik Praw Obywatelskich w dalszym ciągu będzie monitorował sytuację protestujących cudzoziemców w Ośrodku. W Biurze RPO badane są również sprawy indywidualne cudzoziemców dotyczące postępowań o udzielenie ochrony międzynarodowej.