Biuletyn Informacji Publicznej RPO

3 listopada 2022 r. przedstawicielki Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur (KMPT) przeprowadziły wizytację placówki całodobowej opieki pod nazwą Dom Seniora przy ul. Mszczonowskiej 38 w Kaleniu. 

Celem wizytacji było sprawdzenie traktowania oraz warunków pobytu mieszkańców i przedstawienie zaleceń, które wzmocnią ich ochronę przed ryzykiem tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania oraz karania. 

Wizytujące dokonały oglądu wybranych przez siebie pomieszczeń, przeprowadziły rozmowy z mieszkańcami i personelem placówki oraz zapoznały się z wybraną dokumentacją. 

Zgodnie z wpisem w „Rejestrze placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku” prowadzonym przez Wojewodę Mazowieckiego, placówka posiada 10 miejsc.  W dniu wizytacji wszystkie miejsca były zajęte, w placówce przebywało także kilka osób w ramach pobytów dziennych. Żaden z mieszkańców nie był osobą ubezwłasnowolnioną.

Warunki bytowe zostały ocenione przez przedstawicielki KMPT jako bardzo dobre. Placówka była czysta, wolna od nieprzyjemnych zapachów. Dom został w pełni przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością. W każdym pomieszczeniu dostępna jest sygnalizacja przyzywowa. 

Właścicielka prowadzi niezwykle szczegółową dokumentację, placówka funkcjonuje w oparciu o szereg procedur. Dużą uwagę poświęca się opisywaniu odleżyn mieszkańców, są one zaznaczane na mapach ciała. Wizytujące wskazały, że w ten sposób pożądane jest także oznaczanie wszelkich innych obrażeń i urazów.

W placówce dwa razy w tygodniu odbywa się rehabilitacja wszystkich mieszkańców, w tym rehabilitacja przyłóżkowa dla osób leżących. Prowadzona jest także terapia zajęciowa mająca na celu usprawnienie funkcji poznawczych pensjonariuszy. Dom nawiązał też współpracę w wolontariuszką, która prowadzi zajęcia muzyczne.

Jak wynikało z rozmowy z właścicielką, nikt z mieszkańców nie może samodzielnie opuszczać placówki ze względu na swój stan zdrowia. Pensjonariusze mają możliwość korzystania ze świeżego powietrza w ogrodzie na terenie placówki.

KMPT zdaje sobie sprawę, że dla większości mieszkańców samodzielne wyjścia mogłyby stanowić ryzyko, jednakże warto zauważyć, że od kilku lat  w tym zakresie wprowadzone zostały odpowiednie rozwiązania prawne. Zakaz wyjść powinien być wydawany jedynie na podstawie zaświadczenia lekarskiego. Zakaz ten podlega kontroli sądowej. W analizowanej dokumentacji brak było tego typu dokumentów. Właścicielka zobowiązała się uzyskać stosowne zaświadczenia lekarskie.

Choć w chwili wizytacji nie było osób, które wymagałaby wsparcia przy pomocy niestandardowych form zabezpieczeń, to jednak na wyposażeniu placówki znajdowały się m.in. pasy zabezpieczające, mocowane do wózka, które miały zapobiegać osunięciu się mieszkańca. Były to odpowiednio dostosowane pasy, zakupione w sklepie ze sprzętem rehabilitacyjnym. Jak podkreślała właścicielka zakup tego rodzaju sprzętu dokonywany jest po konsultacji z rehabilitantką zatrudnioną w placówce. W ocenie KMPT jest to bardzo dobra praktyka.

Wizytujące zwróciły uwagę, że dodatkowo warto stworzyć procedurę jasno regulującą stosowanie tego typu zabezpieczeń, która uwzględni m.in. konieczność odnotowywania w dokumentacji faktu ich zastosowania.

Szczegółowe wnioski i zalecenia przedstawione zostaną w raporcie powizytacyjnym.